چگونه در مصاحبه کاری موفق ظاهر شویم؟
تمام کسانی که در جست‌وجوی شغل مورد نظر خود بوده و یا آن را یافته و مشغول به کار هستند، احتمالا حداقل یک بار در زندگی در مصاحبه کاری شرکت کرده‌اند. جلسه‌ای بسیار مهم که نقشی اساسی در استخدام شما دارد. با وجود اهمیت بالای رزومه و محتوای آن که نشان‌دهنده‌ی توانایی و مهارت‌های شما برای انجام آن کار بوده اما بعد از رزومه، مصاحبه کاری هم یکی از مهم‌ترین مراحل استخدام افراد در بسیاری از شرکت‌ها و اداره‌های دولتی و خصوصی است. در این جلسه به موارد بسیار مهمی توجه می‌شود. نکاتی که تنها شامل مهارت و توانایی تخصصی شما برای انجام شغل مورد نظر نخواهدبود. اما رمز مصاحبه کاری موفق چیست؟ چگونه مصاحبه کاری خوبی داشته‌باشیم و چگونه در مصاحبه کاری موفق شویم؟ برای یافتن پاسخ این پرسش‌ها با مقاله پیش رو همراه شوید.
استرس چیست و چگونه ایجاد می‌شود؟
مصاحبه کاری چگونه است؟
مقاله پیشنهادی:چگونه اعتماد به نفس خود را بالا ببریم
مصاحبه کاری جلسه‌ای گفت‌وگو محور بوده که در اغلب اوقات یک تا سه نفر از اعضای شرکت استخدام‌کننده به صحبت و گفت‌وگو با فرد متقاضی می‌پردازند. جلسه‌ای که تنها بر روی توانایی‌های تخصصی متقاضی تمرکز نمی‌شود. در طی این جلسه شرکت مورد نظر به چگونگی برخورد و رفتار متقاضی، طرز بیان و نحوه‌ی سخن گفتن، زبان بدن، نگرش و مهارت‌های اجتماعی وی هم توجه می‌کند. رفتارهای او را با توجه به معیارهای موردپسند شرکت خود ارزیابی کرده و سوال‌های مختلفی درباره اهداف و برنامه‌های وی برای ادامه‌ی مسیر حرفه‌ای، دلیل انتخاب آن شرکت و سمت شغلی، چگونگی رفتار و واکنش‌های او در شرایط استرس‌زا و بسیاری از سوالات این‌چنینی که تلاش می‌شود مهارت‌های نرم متقاضی هم سنجیده شود. از این رو اعتماد به‌نفس فرد متقاضی، زبان بدن او، توانایی‌هایش در ارائه و معرفی خود و نحوه‌ی تعامل وی نقش بسیار مهمی در استخدام او دارد.
فراموش نکنید که رزومه‌ی ما هر چقدر هم که کامل، بی‌نقص و مملو از توانایی، مهارت و تجربه باشد، اما اگر نتوانید در جلسه‌ی مصاحبه کاری عملکرد موفق داشته‌باشید، نمی‌توانید به استخدام شدن امیدوار شوید. بنابراین باید بر روی رفتار و گفتار خود تمرکز کنید و آن را در صورت لزوم اصلاح کنید. برای دانستن این موضوع که در مصاحبه کاری چگونه باشیم تا بتوانیم موفق شویم، نکات مهمی را که در ادامه به آن می‌پردازیم، در نظر داشته‌باشید.
پیشنهاد لنداسپا:چطور عزت نفس داشته باشیم؟
۲۰ قانون و نکته مهم برای مصاحبه کاری موفق
مصاحبه کاری با تمام استرس و نگرانی‌های خود، فرصتی است برای نشان دادن مهارت‌های نرم و نگرشی که شما به حرفه و زندگی شغلی خود دارید. اگر بتوانید یک سری فوت‌وفن و نکات آن را بیاموزید و تمرین کنید، به خوبی می‌توانید عملکرد درخشانی در این جلسه‌ی گزینشی مهم به نمایش بگذارید. در ادامه به ۲۰ نکته بسیار مهم برای یک مصاحبه کاری موفق اشاره می‌کنیم:
پیشنهاد لنداسپا:چگونه جذاب باشیم برای پسران
۱.درباره موقعیت شرکت و اداره مورد نظر خود تحقیق کنید
در حالی که به رزومه و عملکرد خود دقت می‌کنید، به رزومه و عملکرد شرکتی که قصد استخدام در آن دارید هم توجه کنید. در برخی از مصاحبه‌های کاری، فرد مصاحبه‌کننده برای سنجش میزان اطلاعات شما درباره شرکت آنها و موقعیت آن در صنعت، درباره جایگاه آن در میان رقبا، مزیت رقابتی آن شرکت و خدماتش و این‌که چگونه می‌تواند عملکرد بهتری را در درازمدت ایفا کند، پرسش‌هایی را مطرح کند. از این رو باید درباره عملکرد و دست‌آوردهای آن شرکت و شرکت‌های رقیب اطلاعاتی به دست آورید.
۲. تصویر خوبی از دلایل خود برای انتخاب آن شغل ارائه کنید
چرا این شغل و جایگاه شغلی؟ چرا خودتان را شایسته‌ی انتخاب برای سمت شغلی موردنظر می‌دانید؟ چه خدماتی برای ارائه به آن شرکت دارید؟ این‌ها پرسش‌هایی است که باید پاسخ روشنی برایشان داشته‌باشید. از مزیت برتری خود بگویید. به عنوان مثال اگر مهارت‌های ارتباطی موفقی دارید، متقاعدکننده‌ی خوبی هستید، توانایی رهبری یک گروه را دارید، توانایی‌هایی که برای بهبود عملکرد شرکت با استفاده از جایگاه شغلی خود دارید و یا هر ویژگی تاثیرگذاری دیگری که می‌تواند شما را از سایر رقبا بهتر نشان دهد، سخن بگویید. زمانی که مصاحبه‌کننده متوجه اشتیاق و علاقه‌مندی شما برای استخدام در آن جایگاه شغلی شود، شانس استخدام شما قطعا بالا خواهدبود.
معرفی 10 روش که به کاهش استرس شما کمک می کند
۳. نگرانی‌ها و خواسته‌های چالشی مصاحبه‌گر را پیش‌بینی کنید
در همه جای دنیا، در اغلب اوقات متقاضی کار بیشتر از موقعیت کاری است. در حقیقت در بسیاری از شرکت‌ها و ادارات برای جایگاه‌های شغلی مختلف تعداد متقاضی زیاد بوده، بنابراین برای تسریع در روند استخدام مصاحبه‌کننده‌ها تلاش می‌کنند با شیوه‌های مختلفی و به چالش کشیدن فرد متقاضی سریعا او را حذف کنند. خودتان را جای فرد مصاحبه‌گر بگذارید. تصور می‌کنید ممکن است به چه دلیل شما را انتخاب نکنند؟ چه ویژگی و توانایی مهمی برای استخدام در آن جایگاه شغلی لازم است که شما آن را ندارید و ممکن است به همین دلیل حذف شوید. خودتان را برای چنین شرایطی هم آماده کنید. چگونه می‌توانید در چنین لحظاتی از خود دفاع کنید و افراد آن شرکت را متقاعد کنید. پیش‌بینی نگرانی‌های فرد مصاحبه‌گر به این معناست که شما در شرایطی لازم است این‌گونه پاسخ دهید که «من می‌دانم ممکن است به دلیل (عدم توانایی که خودتان حدس می‌زنید) برای این موقعیت شغلی مناسب نباشم اما باید بدانید که می‌توانم… (چیزی بگویید که باعث اطمینان خاطر مصاحبه‌گر شود)». چنین نگرش و پیش‌بینی‌هایی می‌تواند درصد موفقیت شما را بیشتر کند.
بیشتر بخوانید: قرار گذاشتن و باید ها و نباید ها
۴. برای سوال‌های رایج در مصاحبه‌ها آماده شوید
تعدادی سوال برای مصاحبه‌های کاری وجود دارد که جزو سوال‌های رایج و معمول در بسیاری از جلسات مصاحبه‌های کاری در اکثر شرکت‌ها است. با گشتی در فضای اینترنت و یا مشورت با افرادی که در گذشته در مصاحبه‌های کاری شرکت کرده‌اند، می‌توانید آن پرسش‌ها را بیابید. از این پرسش‌ها به سادگی عبور نکنید و پاسخ‌های خوبی برای آنها آماده کنید.
۵. شما هم سوال بپرسید
یکی از نکات مهم در مصاحبه کاری موفق، پرسش‌هایی است که شما به عنوان مصاحبه‌شونده مطرح می‌کنید. معمولا در پایان چنین جلساتی فرد مصاحبه‌گر از شما می‌پرسد که آیا سوالی دارید یا خیر؟ اگر به راحتی بگویید خیر و سوالی ندارم، معمولا برای مصاحبه‌کننده جالب نیست. در مقابل اگر بتوانید پرسش‌هایی هوشمندانه در ارتباط با آن شرکت مطرح کنید، اشتیاق و جدی بودن خود برای استخدام در آن موقعیت شغلی را نشان می‌دهید. این نشان می‌دهد که شما واقعا درباره آن شرکت تحقیق کرده و اشراف کامل به آن چه در انتظار شماست، دارید.
۶. تمرین کنید
علاوه بر آمادگی ذهنی برای پرسش‌هایی که ممکن است مطرح شود، از نظر زبانی و رفتاری هم آماده شوید. می‌توانید از یک دوست کمک بگیرید و آن پاسخ‌های که در ذهن برای جلسه مصاحبه آماده کرده‌اید را برای دوست خود با صدایی بلند بگویید. یا می‌توانید در مقابل یک دوربین بنشینید و تمرین کنید. بارها و بارها صحبت کنید. به نحوه‌ی گفت‌وگو و طرز بیان خود دقت کنید. به زبان بدن خود دقت کنید. اعتماد به‌نفس، شرایط روحی خود و احساسات خود در زمان ارائه پاسخ پرسش‌ها را زیر نظر بگیرید و به این صورت نقاط ضعف خود را بیابید و اصلاح کنید.
۷. وقت‌شناس باشید
تاخیر و دیر رسیدن به جلسه مصاحبه کاری یکی از بدترین کارهایی است که می‌توانید انجام دهید. سعی کنید ۱۰-۱۵ دقیقه زودتر در محل مصاحبه حاضر شوید. این اتفاق باعث می‌شود بتوانید خودتان را آرام کرده و به دور از عجله و اضطراب بیش از اندازه وارد جلسه شوید.
۸. حقیقت را بگویید
اگرچه باید تلاش کنید بهترین خود را به نمایش بگذارید، اما اغراق نکنید. به دروغ خودتان را بیشتر از آن‌چه هستید نشان ندهید. از مهارت‌ها و توانایی‌هایی سخن نگویید که هرگز نمی‌توانید آنها را ارائه دهید.
۹. شنونده خوبی باشید
به خوبی به افراد مصاحبه‌کننده گوش کنید. عجله‌ای برای پاسخ دادن نداشته‌باشید و با صبر و آرامی سخن بگویید. تا زمانی که به خوبی منظور آنها را از پرسش‌های مطرح شده درک نکردید، پاسخی ندهید. در مقابل زمانی که متوجه سوالی نشده‌اید، از مصاحبه‌گر بخواهید که دوباره سوال خود را بیان کند.
۱۰. در ۵ دقیقه ابتدایی مصاحبه عملکرد درخشانی داشته‌باشید
برخی از مطالعات نشان می‌دهد که معمولا مصاحبه‌کنندگان در همان ۵ دقیقه ابتدایی تصمیم نهایی خود را مبنی بر استخدام یا عدم استخدام فرد موردنظر گرفته و در ادامه تنها به دنبال مواردی برای تایید و قطعی شدن تصمیم خود هستند. بنابراین تمام توان خود را برای دقایق ابتدایی مصاحبه به کار بگیرید. انرژی، اشتیاق، مهارت و توانایی‌های خود را به نمایش بگذارید. همچنین سعی کنید از مصاحبه‌کننده‌ها به دلیل زمان و فرصتی که در اختیارتان گذاشته‌اند قدردانی کنید. گاهی جملات مثبت این‌چنینی، تعریف و تمجید می‌تواند حس خوبی در مصاحبه‌کننده ایجاد کند و برگ برنده‌ای شود.
۱۱. آماده پرسش‌های ناخوشایند هم باشید
گاهی در مصاحبه‌های کاری پرسش‌های غیرمزتبط و آزاردهنده هم مطرح می‌شود. سوالاتی که در بعضی کشورها با توجه به قوانین حاکم در آن جامعه ممکن است غیرقانونی هم تلقی شود. پرسش‌هایی درباره موضوعاتی مانند نژاد، مذهب، وضعیت تاهل، داشتن فرزند، جنسیت و گرایش جنسی که با توجه به قواعد، فرهنگ و قوانین جوامع مختلف می‌توانند نامناسب باشند. توصیه می‌شود در چنین شرایطی آرامش خود را حفظ کرده و با کمی تفکر پاسخ دهید. اگر تمایلی به پاسخ دقیق به پرسش مطرح شده ندارید، برای مثال می‌توانید بگویید: مطمئن نیستم که این پرسش چه ارتباطی با درخواست من برای استخدام شدن در این موقعیت کاری دارد. و یا پاسخ‌های مشابه که سعی در رساندن منظور خود مبنی بر نامرتبط بودن پرسش دارد.
۱۲. درباره حقوق و مزایا محتاط باشید
اجازه دهید ابتدا مصاحبه‌کننده درباره حقوق و مزایای موقعیت شغلی موردنظر صحبت را آغاز کند. شما هم می‌توانید پیش از شرکت در جلسه‌ی مصاحبه، درباره میانگین حقوق از سایت‌های مختلف استخدامی اطلاعاتی به دست آورید تا در شرایط مناسب، در صورت لزوم بتوانید درباره حقوق و مزایا گفت‌وگو کنید و درخواست خودتان را مطرح کنید.
۱۳. برای استخدام شدن صبور باشید
برخی از شرکت‌ها و ادارات مراحل استخدامی طولانی دارند. چندین جلسه مصاحبه و فیلترهای مختلفی که فرد متقاضی باید از آن عبور کند. از این رو انتظار نداشته‌باشید تنها با یک جلسه مصاحبه استخدام شوید. گاهی باید دو تا سه مرحله مصاحبه شرکت کنید تا جواب نهایی مشخص شود.
۱۴. برای روش‌های مختلف مصاحبه آماده شوید
امروزه مصاحبه‌های کاری به روش‌های مختلفی و در مکان‌های مختلفی انجام می‌شود. گاهی اوقات ممکن است مصاحبه‌کننده در محیطی خارج از فضای کاری مانند یک رستوران برای مصاحبه برنامه‌ریزی کند. در این شرایط توصیه می‌شود کمی زودتر در محل حاضر شوید. مصاحبه‌هایی به صورت تماس‌های تصویری یکی از رایج‌ترین انواع مصاحبه در دنیای امروز است. مصاحبه‌هایی که در پلتفرم‌های مختلفی در فضای اینترنتی انجام می‌شود. در چنین شرایطی محیطی آرام و بدون هیچ صدای اضافی را انتخاب کنید. از عملکرد درست اتصالات اینترنت و نرم‌افزارهای لازم هم اطمینان حاصل کنید.
۱۵. حرفه‌ای رفتار کنید
در جلسات مصاحبه رفتاری محترمانه و حرفه‌ای داشته‌باشید. سعی کنید آرامش خود را به ویژه زمانی که سوالاتی مطرح می‌شود که برای آن آماده نبودید، حفظ کنید. به ظاهر خود توجه کنید و لباس مناسبی بپوشید.
۱۶. لباس مناسب بپوشید
ظاهر و پوشش یکی از نکات مهم در مصاحبه کاری موفق است. ظاهر شما اولین نکته‌ای بوده که مورد توجه افراد آن جلسه قرار می‌گیرد. از این رو پیش از مصاحبه لباسی مناسب، تمیز، در رنگ و شکلی مناسب انتخاب کنید. توصیه می‌شود درباره فرهنگ و نوع پوشش شرکتی که قصد استخدام در آن را دارید، اطلاعاتی به دست آورید تا بتوانید لباسی مناسب با شرایط آن محل را به تن کنید.
۱۷. آرامش خود را حفظ کنید
وجود کمی استرس و اضطراب برای شرکت در جلسه مصاحبه‌های کاری امری طبیعی است. اما باید بتوانید احساسات خود را کنترل کنید تا استرس بیش از اندازه مانع از عملکرد درست شما در معرفی و ارائه‌ی شما نشود. برای کاهش استرس کمی زودتر در محل حاضر شوید. در حین گفت‌وگو بدون عجله و به آرامی پاسخ دهید.
۱۸. وسایل مورد نیاز را به همراه داشته‌باشید
لوازمی مانند یک رونوشت از رزومه‌ی خود، لیست پرسش‌هایی که می‌خواهید از مصاحبه‌کننده بپرسید، نمونه کار، یک قلم و یک دفتر یادداشت هم به همراه داشته‌باشید.
۱۹. قاطع باشید
رفتار محترمانه، تواضع، خودداری از اغراق و اضافه‌گویی درباره مهارت و توانایی‌های شخصی بسیار خوب است. اما نباید بیش از اندازه متواضعانه رفتار کنید. به خودتان اطمینان داشته‌باشید. هر جا که لازم بود قاطع باشید و درخواست خود را مطرح کنید. سعی کنید به روشنی و در عین حال کوتاه و مفید به پرسش‌ها پاسخ دهید.
۲۰. پیگیر باشید
توصیه می‌شود پس از پایان مصاحبه یک ایمیل کوتاه برای مصاحبه‌کننده بفرستید و از او برای فرصتی که در اختیار شما گذاشت تشکر کنید. در صورت لزوم می‌توانید دوباره از اشتیاق خود برای کسب آن جایگاه شغلی به صورت کوتاه بگویید و اگر نکته‌ای را در مصاحبه کاری نگفتید، در این پیام بنویسید.
در مصاحبه کاری چگونه صحبت کنیم؟
چگونه در مصاحبه کاری صحبت کنیم؟ پرسشی مهم که نقشی کلیدی در استخدام افراد ایفا می‌کند. شما اگر نتوانید خواسته‌های خود را به خوبی بیان کنید، لحن و بیان خوبی نداشته‌باشید، احتمالا نمی‌توانید به خوبی توانایی‌های خود را برای کسب جایگاه شغلی مورد نظر نشان دهید. سعی کنید تماس چشمی خوبی در حین مصاحبه برقرار کنید و لبخند بر لب داشته‌باشید. اگر در زمینه‌ای که درباره آن پرسش شده، تونایی ندارید، عذرخواهی نکنید و در مقابل از توانایی‌های دیگر خود صحبت کنید. کلمات را به خوبی بیان کنید و با عجله صحبت نکنید. شمرده صحبت کرده و به تمام کلماتی که بیان می‌کنید دقت کنید. ادب و احترام را فراموش نکنید. سعی کنید مصاحبه را دوطرفه پیش ببرید و شما هم گاهی سوال کنید و خیلی ساکت نمانید. در نهایت با اعتماد به‌نفس و اطمینان صحبت کنید. مثبت باشید.
جمع‌بندی
جلسات مصاحبه کاری یکی از مهم‌ترین بخش‌های استخدام در شرکت‌ها است. مرحله‌ای که گاهی اوقات بیشتر از یک جلسه بوده و نیاز به صبوری دارد. برای یک مصاحبه کاری موفق باید به پوشش خود، بیان و نوع صحبت، به چگونگی معرفی خود و نحوه‌ی ارائه‌ی توانایی‌ها و مهارت‌های خود توجه کنید. هدف از برگزاری چنین جلساتی در اغلب اوقات ارزیابی مهارت‌های نرم و روابط اجتماعی متقاضیان است.
