یائسگی چیست و چه علائمی دارد؟
یائسگی چیست و چه عوارضی در پی دارد؟ این سوالی است که اکثر بانوان با نزدیکتر شدن به دوران یائسگی از خود می پرسند. گذار یائسگی بر هر زن به طور منحصر به فرد و به طرق مختلف تأثیر میگذارد. بدن شروع به استفاده متفاوت از انرژی میکند، سلول های چربی تغییر میکنند و زنان ممکن است راحت تر وزن اضافه کنند. ممکن است تغییراتی را در سلامت استخوان یا قلب، شکل و ترکیب بدن یا عملکرد فیزیکی خود تجربه کنید. در این مقاله علاوه بر این که توضیح می دهیم عوارض و علائم یائسگی چیست خواهیم گفت که چگونه میتوان از این دوران لذت برد.
یائسگی چیست
یائسگی یک نقطه از زمان 12 ماه پس از آخرین قاعدگی یک زن است. سالهای منتهی به آن نقطه، زمانی که زنان ممکن است تغییراتی در چرخههای ماهانه، گرگرفتگی یا علائم دیگر داشته باشند، گذار یائسگی یا قبل از یائسگی نامیده میشوند.
گذار یائسگی اغلب بین سنین 45 تا 55 سالگی شروع می شود. معمولاً حدود هفت سال طول میکشد اما میتواند تا 14 سال نیز طول بکشد. مدت زمان میتواند به عوامل سبک زندگی مانند سیگار کشیدن، سن شروع آن، و نژاد و قومیت بستگی داشته باشد. در دوران پیش از یائسگی، تولید استروژن و پروژسترون در بدن، دو هورمون ساخته شده توسط تخمدان ها، بسیار متفاوت است.
علائم یائسگی چیست
برای برخی از زنان، تغییر در دوره های خود تنها چیزی است که در دوران یائسگی متوجه می شوند. با این حال، از آنجایی که هورمون های زنانه بر سایر قسمت های بدن شما تأثیر میگذارد، ممکن است یکی از علائم یائسگی زیر را نیز داشته باشید:
- گرگرفتگی: گرگرفتگی یکی از شایع ترین علائم یائسگی است. احساس میکنید کسی آب داغ را در رگهای شما ریخته است. آنها میتوانند از صورت و گردن شما شروع شوند و در سراسر بدن پخش شوند یا یک احساس ناگهانی گرما در سراسر بدن شما ایجاد شود. بسیاری از مردم احساس خجالت میکنند و فکر میکنند دیگران متوجه آن خواهند شد، اما معمولاً قابل توجه نیست.
- تعریق: که اغلب با گرگرفتگی همراه است و در شب شایع است.
- از دست دادن میل جنسی (میل جنسی).
- خشکی واژن و اطراف مجرای ادرار میتواند منجر به رابطه جنسی ناراحت کننده، عفونت مثانه یا خیس شدن شلوار شما شود.
- مشکلات خواب
- تپش قلب: از علائم یائسگی این است که ممکن است احساس کنید نبض یا قلب شما که تند میزند، یا گاهی اوقات احساس ضعف یا سرگیجه میکنید یا در گوشهایتان زنگ میزند.
- تغییرات خلقی: ممکن است احساس خستگی، تحریک پذیری، افسردگی، گریه یا عصبانیت کنید. این میتواند ناشی از تغییرات هورمونی و از علائم یائسگی باشد، زیرا شما خوب نمیخوابید یا به دلیل اینکه در حال تطبیق با تغییرات هستید.
- مشکلات پوست: ممکن است پوست شما خستهتر به نظر برسد و کمتر سفت شود و موهای سر، زیر بغل و پاها نازکتر شوند.
- مشکلات استخوان ها: شما آن را احساس نمیکنید، اما ممکن است استخوان های شما شروع به نازک شدن کنند (پوکی استخوان). خیلی دیرتر ممکن است آنها را راحتتر بشکنید یا کوتاهتر شوید (قد خود را از دست بدهید) یا صاف کردن آنها برایتان سخت باشد.
◄ توجه: اگر پریودهای بسیار سنگین یا خونریزی بین قاعدگی دارید باید با پزشک خود تماس بگیرید.
علت یائسگی چیست؟
یائسگی ناشی از تغییر در تعادل هورمون های جنسی بدن است که با بالا رفتن سن اتفاق می افتد. معمولاً بین 45 تا 55 سالگی رخ می دهد، زیرا سطح استروژن زنان کاهش مییابد. یائسگی نارس میتواند در هر سنی رخ دهد و در بسیاری از موارد علت مشخصی وجود ندارد.
اما دلیل نارسی در یائسگی چیست؟ گاهی اوقات این بیماری در اثر درمانی مانند جراحی برای برداشتن تخمدانها، برخی درمانهای سرطان سینه، شیمیدرمانی یا رادیوتراپی ایجاد میشود، یا میتواند توسط یک بیماری زمینهای مانند سندرم داون یا بیماری آدیسون ایجاد شود.
فواید یائسگی چیست
از فواید یائسگی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
-
دیگر دوره های قاعدگی وجود ندارد
دوره قاعدگی شما هر ماه اتفاق می افتد، از بلوغ تا یائسگی. این به طور متوسط حدود 500 دوره در طول زندگی شما است. هنگامیکه وارد یائسگی می شوید، تخمدان های شما ترشح تخمک را متوقف میکنند. این کار چرخه قاعدگی و دوره ماهیانه شما را متوقف میکند. دیگر نیازی به خرید تامپون یا پد نیست و دیگر خطر خونریزی یا لکه بینی غیرمنتظره وجود ندارد.
به علاوه، شما دیگر نمیتوانید باردار شوید. برای بسیاری از زنان، این بدان معناست که میتوانید بدون نگرانی در مورد بارداری تصادفی، رابطه جنسی لذت بخشی داشته باشید.
-
عدم وجود عوارض جانبی چرخه قاعدگی
قاعدگی باعث تغییرات هورمونی در بدن شما می شود و باعث ایجاد طیف وسیعی از علائم دردناک برای بسیاری از زنان می شود. زمانی که قاعدگی شما متوقف می شود، نوسانات هورمونی نیز متوقف می شود. سندرم پیش از قاعدگی (PMS) تقریباً 90 درصد از زنان را تحت تأثیر قرار می دهد و علائم آن شامل نفخ، بدخلقی و سردرد است.
در واقع، نزدیک به 60 درصد از زنانی که سردردهای میگرنی مزمن را تجربه میکنند، از میگرن قاعدگی رنج می برند. سطح استروژن و پروژسترون قبل از دوره قاعدگی شما کاهش مییابد و برای بسیاری از زنان باعث سر درد می شود. اگر در طول سال های باروری خود دچار سردردهای میگرنی قاعدگی شده اید، ممکن است متوجه شوید که بعد از یائسگی متوقف می شود. زیرا سطح هورمون شما برای همیشه نوسان نمیکند.
-
درد لگن کمتر
درد لگن یکی از شکایات رایج زنان در سنین باروری است. علل آن از حاملگی خارج از رحم و سقط جنین گرفته تا کیست، فیبروم و دردهای قاعدگی متغیر است. درد همراه با تخمک گذاری و خونریزی شدید قاعدگی با قطع قاعدگی کاهش مییابد.
فیبروم های رحمیتومورهای خوش خیمی هستند که اغلب زمانی ایجاد می شوند که سطح استروژن بالا باشد، مانند دوران بارداری و یائسگی. فیبروم ها میتوانند باعث لکه بینی و درد شکم شوند، اما با ورود به یائسگی شروع به کوچک شدن کرده و علائم فروکش میکنند.
سن یائسگی
دقیق ترین دوره یائسگی چیست؟ همانطور که در طی مقاله اشاره کردیم، نمیتوان به طور دقیق گفت که یائسگی در چه سنی اتفاق می افتد. اما معمولا به طور طبیعی یائسگی در بین سن 40 تا 51 سالگی باید اتفاق بیافتد. همچنین ممکن است برخی افراد به دلیل یائسگی زودرس این دوره را از سن 36 سالگی تجربه کند و برخی افراد به دلیل شرایط جسمانی ممکن است یائسگی دیرزمان را بعد از سن 51 سالگی تجربه کنند.
عوارض یائسگی چیست؟
بسیاری از زنان با نزدیک شدن به دوران احتمالی یائسگی میخواهند بدانند که عوارض یائسگی چیست تا بتوانند خود را آماده کنند تا بهتر با این شرایط جدید کنار بیایند. از عوارض یائسگی میتوان به موارد زیر شاره کرد:
- حالت تهوع : بسیاری از مطالعات نشان داده اند که در دوران پیش از یائسگی، تولید کلی استروژن توسط تخمدان ها افزایش مییابد، اما تولید روزانه ممکن است غیرقابل پیش بینی باشد. در برخی از روزهایی که تولید استروژن زیاد است، یک زن ممکن است حالت تهوع را تجربه کند. این میتواند در برخی افراد به اندازه کافی شدید باشد که نیاز به درمان با دارو داشته باشند.
- عرق شبانه در یائسگی : اصطلاح تعریق شبانه به گرگرفتگی هایی اطلاق می شود که در شب رخ می دهد. آنها ممکن است به دفعات یک بار در ساعت رخ دهند و تمایل دارند زنان را از خواب بیدار کنند. بی خوابی همراهی مکرر تعریق شبانه است که میتواند به نوبه خود منجر به تحریک پذیری و افسردگی شود. مشکل در انجام کارهای عادی روزانه ممکن است به دلیل خستگی ناشی از بی خوابی ناشی از تعریق شبانه رخ دهد.
- افزایش وزن : اگر می پرسید که دلیل افزایش وزن در سن یائسگی چیست، باید بگوییم که همانطور که قبلا ذکر شد، استروژن تولید شده به طور نامنظم و در غلظت های زیاد باعث احتباس مایعات می شود. این ممکن است به تورم کلی بدن به دلیل تجمع مایع منجر شود. این مایع ممکن است به افزایش وزن کمک کند، که ممکن است گذرا باشد. علاوه بر این، تولید استروژن میتواند بر مراکز بالاتر مغز که اشتها را کنترل میکنند، برای افزایش گرسنگی تأثیر بگذارد. برای زنانی که در دوران پیش از یائسگی هستند، مقدار قابل توجهی چربی بدن به دست میآیند. برای کاهش وزن میتوانید به مقاله «ماساژ لاغری» مراجعه نمایید.
- کاهش باروری : با بالا رفتن سن یک زن و کم شدن تخمک، بارداری دشوارتر می شود. علاوه بر این، کیفیت تخم های باقی مانده با افزایش سن کاهش مییابد. اگر حاملگی حاصل شود، احتمال سقط جنین افزایش مییابد. زیرا درصد بیشتری از تخمکهای باقیمانده از نظر کروموزومی غیرطبیعی هستند و بدن را به سمت رد جنین معیوب سوق میدهد. بسیاری از زنان احساس میکنند که وقتی چرخه های قاعدگی آنها نامنظم می شود، نمیتوانند باردار شوند. بنابراین آنها از پیشگیری از بارداری استفاده نمیکنند. در نتیجه، این زنان ممکن است متوجه شوند که در زمانی از زندگی خود باردار هستند که آمادگی شروع اودیسه تربیت فرزند را ندارند. بسیاری از مطالعات نشان داده اند که میزان سقط انتخابی در زنان بالای چهل سال و با حاملگی ناخواسته بیشتر است.
- از دست دادن تراکم استخوان : استروژن به طور مستقیم در متابولیسم استخوان نقش دارد. به طور معمول، کلسیم در استخوان ها در حالت تعادل است، که در آن کلسیمیکه از استخوان خارج می شود در هر زمان معین با کلسیم وارد شده به استخوان جایگزین می شود. اما دلیل پوکی استخوان در سن یائسگی چیست؟ همانطور که تولید استروژن کاهش مییابد و نامنظم تر می شود، این تعادل تغییر میکند و منجر به خروج خالص کلسیم از استخوان می شود. با گذشت زمان، کلسیم استخوان ممکن است به شدت کاهش یابد و منجر به بیماری رایجی به نام پوکی استخوان یا کاهش تراکم استخوان شود. پوکی استخوان در بیماران مسن یک اپیدمی ملی است و سالانه میلیاردها دلار برای تشخیص و درمان این بیماری هزینه می شود.
- تغییرات خلق و خوی : نوسانات خلقی، افسردگی، اضطراب و تحریک پذیری اغلب در دوران پیش از یائسگی رخ می دهد. وجه مشترک این مسائل بدون شک تعریق شبانه است که میتواند باعث بی خوابی شود و ریتم روزانه روزانه بدن را مختل کند. بسیاری از زنان متوجه میشوند که فعالیتهای روزمره که قبلاً میتوانستند بدون مشکل انجام شوند، به چالشهای بزرگ تبدیل شدهاند. روابط بین فردی ممکن است آسیب ببیند، به خصوص اگر زن نتواند آنچه را که تجربه میکند درک کند و نگرانی های خود را به صورت شفاهی برای اطرافیانش بیان کند. از دست دادن حافظه گذرا نیز شایع است.
- تغییرات در سطح کلسترول خون : سطوح پایین استروژن تمایل به افزایش سطح به اصطلاح لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL) دارد. اینها معمولاً به عنوان “کلسترول بد” نامیده می شوند. علاوه بر این، کاهش استروژن به کاهش لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL) کمک میکند که به اصطلاح «کلسترول خوب» نامیده میشود. این تغییرات چربی ممکن است زن را مستعد بیماری قلبی کند.
- میل جنسی کم (کاهش میل جنسی) : با نزدیک شدن به یائسگی، بسیاری از زنان متوجه می شوند که تمایلشان به صمیمیت جنسی کاهش یافته است. بدون شک خستگی مزمن و تغییر الگوی خواب نقش اساسی در ایجاد این مشکل دارد. علاوه بر استروژن، تخمدان معمولاً تستوسترون تولید میکند که تا حد زیادی مسئول میل جنسی است. با افزایش سن، میزان تستوسترونی که تخمدان تولید میکند کاهش مییابد و در نتیجه به کاهش میل جنسی کمک میکند. برای آشنایی با علل دیگر کاهش میل جنسی به مقاله «سرد مزاجی زنان» مراجعه کنید.
- درد واژن در حین مقاربت : اگر می پرسید که علت کاهش تمایل به رابطه در سن یائسگی چیست، باید بگوییم که واژن عضوی است که به استروژن پاسخ می دهد. به طور معمول، واژن توسط سلول های حاوی آب پوشانده شده است که به آن اجازه می دهد به درستی منبسط شود. این به انعطاف پذیری کمک میکند که انبساط واژن را در طول مقاربت تسهیل میکند. اگر خانمی دچار کمبود استروژن باشد، سلول های پوشاننده واژن آب بدن خود را از دست می دهند و خشک می شوند. قطر و طول واژن شروع به کوچک شدن میکند که میتواند منجر به مقاربت دردناک شود. از آنجایی که دیوارههای واژن نازکتر میشوند و رگهای خونی زیرین در نهایت در معرض دید قرار میگیرند، خونریزی واژن ممکن است هنگام تلاش برای مقاربت رخ دهد.
سخن پایانی
در این مقاله به طورکامل توضیح دادیم که دوران یائسگی چیست و چگونه میتوان خود را برای این دوران آماده کرد. ممکن است افراد علائم یائسگی را پس از سن یائسگی و یا قبل از آن احساس کنند و در این صورت بهتر است به جای استرس و نگرانی با پزشکی متخصص مورت کنند تا توصیه های لازم را دریافت کنند. علاوه براین که بررسی کردیم عوارض یائسگی چیست و به فواید این دوران نیز پرداختیم. امیدواریم که اطلاعات این مقاله برای شما کاربردی و مفید واقع شده باشد.