9 روش برای درمان سرفه
برای درمان سرفه روش‌های متعددی وجود دارد. گاهی اوقات سرفه به قدری خفیف و کوتاه‌مدت است که نیازی نیست برای رفع آن به پزشک مراجعه کنید و تنها با رعایت برخی نکات و استفاده از روش‌های درمانی خانگی می‌توانید سرفه را متوقف کنید. اما، گاهی اوقات سرفه می‌تواند نشانه‌ای از بیماری جدی و خطرناک باشد، در واقع بدن به شما هشدار می‌دهد که سریع‌تر برای درمان سرفه شدید و بیماری احتمالی به پزشک مراجعه کنید. در این مقاله برای شما عزیزان توضیح دادیم که بهترین روش درمان سرفه چیست و چگونه می‌توانید با راهکارهایی ساده سرفه خود را متوقف کنید.
سرفه چیست؟
سرفه یکی از واکنش‌های سیستم ایمنی بدن است که برای خارج‌کردن هرگونه عامل تحریک‌کننده و غیر آشنا از مجاری تنفسی اتفاق می‌افتد. از طریق چنین رفلاکسی، بدن شما، گلو، نای و ریه‌ها را تمیز می‌کند. انواع مختلفی از سرفه وجود دارد که هرکدام نشان‌دهنده شرایط جسمانی شما یا مشکلی است که به آن دچار شده‌اید. با آشنایی با انواع سرفه و علائم آنها می‌توانید سریعاً برای رفع و درمان انواع سرفه شدید یا خفیف اقدام کنید.
سرماخوردگی پاییزی چیست؟ از روش های پیشگیری تا علائم و درمان
آشنایی با انواع سرفه
برای تعریف انواع سرفه ابتدا لازم است که بدانید انواع سرفه با توجه به مدت زمانی که سرفه ادامه دارد، در دو دسته کلی کوتاه‌مدت و بلند مدت یا حاد و مزمن قرار می‌گیرند. سرفه‌های کوتاه‌مدت یا حاد، ناگهانی رخ می‌دهند و ممکن است چند روز یا چند هفته، بسته به دلیل و شرایط بیماری، طول بکشد. سرفه‌های مزمن ادامه‌دار هستند، ممکن است چند وقت یک بار آنها را تجربه کنید؛ اما همچنان تا ماه‌ها و سال‌ها ادامه یابد و هر بار از دفعات قبلی وخیم‌تر باشد.
حال با توجه به ویژگی‌ها و علائم سرفه می‌توان انواع زیر را در نظر گرفت:
1. سرفه خشک
سرفه خشک به حالتی از سرفه گفته می‌شود که مخاط و ترشحات به همراه ندارد. در این حالت فرد احساس خارش در گلو خود می‌کند به‌طوری که انگار خاری در گلو او قرار دارد یا گلو او زخم شده است. معمولاً این نوع سرفه‌های نشانه‌ای از خشکی هوا و مجاری تنفسی یا علائمی از بیماری‌های تنفسی مانند آسم، آنفولانزا یا هرگونه عفونت در مجاری تنفسی می‌باشد.
2. سرفه مرطوب
سرفه‌های مرطوب همان‌طور که از نامش پیداست، حاوی مخاط یا ترشحات مانند خون است. این نوع سرفه که به‌عنوان سرفه مولد نیز شناخته می‌شود، ممکن از نشانه‌ای از وجود ویروس‌ها باکتری‌ها، ذرات کوچک یا هر چیزی باشد که ریه و مجاری تنفسی شما را تحریک می‌کند. در این شرایط بدن برای به دام انداختن و دفع این عوامل، مخاط بسیار زیادی تولید می‌کند و برای خارج‌کردن این مخاط، سرفه اتفاق می‌افتد. البته توجه به ظاهر و محتویات مخاط خارج شده می‌تواند به شما و پزشک کمک کند تا دلیل اصلی سرفه را پیدا کرده و برای درمان سرفه اقدام کنید.
برای آموزش ماساژ برای سرماخوردگی این بلاگ را مطالعه نمایید.
3. سرفه همراه با صدای خس‌خس
اگر هنگام سرفه کردن متوجه خس‌خس شدید، ممکن است ریه یا مجاری تنفسی فرد ملتهب شده باشد. معمولاً فرد در این حالت در تنفس نیز دچار مشکل می‌شود و بازدم‌های او به شکل سرفه خارج می‌شوند. از رفلاکس معده گرفته تا هر نوع عفونت در ریه و مجاری تنفسی از عاملین این نوع سرفه به شمار می‌روند.
4. سرفه همراه با تب
اگر فردی در حال سرفه کردن، آبریزش بینی و تب خفیف دارد، ممکن است سرما خورده باشد. اما اگر متوجه شدید فرد سرفه می‌کند و درجه تب او نیز بالای 39 درجه سانتی‌گراد است، ممکن است نشانه‌ای از بیماری جدی باشد و لازم است فوراً به پزشک مراجعه کنید.
5. سرفه در شب
گاهی اوقات به دلیل سرماخوردگی یا التهابات سینوسی، هنگام خواب، تمامی مخاط سینوزیت‌ها و بینی، به داخل گلو سرریز می‌شوند که باعث تحریک گلو و سرفه در شب می‌شود. اگر سرفه‌های شبانه موجب بیدارشدن شما از خواب شد یا آن‌قدر پشت سرهم بود که نتوانید بخوابید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
علت سرفه چیست؟
برای اینکه بدانید بهترین راه درمان سرفه چیست ، ابتدا باید علت سرفه را تشخیص دهید. دلایل بی‌شماری برای سرفه وجود دارد که از مهم‌ترین این دلایل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
֎ تمیز شدن گلو
این یکی از طبیعی‌ترین دلایل اصلی سرفه است که معمولاً با قرارگرفتن فرد در محیطی آلوده، پر از گردوغبار و دود اتفاق می‌افتد و هرچه فرد بیشتر در این شرایط باشد، گلو بیشتر تحریک شده و سرفه‌ها ممتد خواهد شد. معمولاً برای درمان این سرفه نیاز نیست به پزشک مراجعه کنید و تنها کافی است از محیط آلوده دور شوید.
֎ ویروس‌ها و باکتری‌ها
یکی از رایج‌ترین علت سرفه، عفونت‌های باکتریایی و ویروسی است. اگر فرد دچار بیماری‌هایی مانند آنفولانزا و سرماخوردگی شده باشد، یا به هر نوع دیگر از بیماری‌های عفونتی مبتلا شود، ممکن است به مدت چند روز یا چند هفته سرفه کند که در این صورت نیاز است برای درمان سرفه به پزشک مراجعه شود.
֎ سیگار کشیدن
یکی دیگر از علت‌های سرفه کردن زیاد، سیگار کشیدن است. افرادی که عادت به کشیدن سیگار دارند معمولاً چند بار در روز سرفه می‌کنند که نوع سرفه آنها از لحاظ شدت و صدا با سرفه‌های عفونتی متمایز است و برای درمان بهتر است که این عادت را ترک کنند.
֎ آسم
اغلب سرفه‌های کودکان به علت بیماری آسم اتفاق می‌افتد. این نوع سرفه نیز حالتی با صدای خس‌خس به همراه دارد. برای درمان سریع سرفه آسمی لازم است به پزشک مراجعه شود چرا که در صورت عدم رسیدگی این شکل، به بیماری دائمی تبدیل خواهد شد و در برخی موارد ممکن است تنفس را برای فرد دشوار کند.
֎ داروها
جالب است بدانید که یکی از نادرترین علت‌های سرفه، مصرف برخی از داروها است. از رایج‌ترین داروهایی که منجر به سرفه در افراد می‌شود می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- زستریل (لیزینوپریل)
- وازوتک (انالاپریل)
- آنژیوتانسین (اغلب برای رفع فشارخون بالا و سایر بیماری‌های قلبی تجویز می‌شود)
درمان سرفه شدید در این افراد با قطع مصرف دارو صورت می‌گیرد.
برای شناخت راهکارهای مناسب برای درمان گرفتگی گوش این بلاگ را مطالعه نمایید
سایر شرایط و علت سرفه
علاوه بر شرایطی که توضیح دادیم ممکن است به دلیل آسیب به تارهای صوتی فرد، بیماری‌های عفونتی مانند سیاه‌سرفه یا ذات‌الریه، آمبولی ریه، شرایط نارسایی قلبی، رفلاکس معده و تحریک نای، فرد دچار سرفه شود. برای درمان سرفه شدید در این شرایط توصیه می‌شود حتماً به پزشک مراجعه کنید.
انواع روش‌های درمان سرفه چیست؟
روش‌های متعددی برای درمان سرفه شدید و خفیف وجود دارد. البته در صورتی که سرفه شما نشانه از بیماری عفونتی نیست و شدت ندارد، می‌توانید از درمان‌های زیر استفاده کنید در غیر این صورت بهتر است حتماً به پزشک مراجعه کنید.
1. دارو مصرف کنید
یکی از راه‌های درمان سریع سرفه، مصرف داروهایی است که با درمان علت سرفه از شدت سرفه می‌کاهد یا به طور کلی آن را رفع می‌کند. بسیاری از داروهای بدون نسخه برای درمان سرفه‌های معمولی که ناشی از بیماری‌های عفونتی نباشند، در داروخانه‌ها قابل تهیه هستند. یک نوع از این داروها، انواع خلط‌آور هستند که با رقیق کردن مخاط، آن را از بدن شما دفع کرده و سرفه ناشی از احتباس خلط را کاهش می‌دهد. از دیگر داروها می‌توان به داروهای رفلاکس معده اشاره کرد که رفلاکس را سرکوب کرده و از بازگشت آن و تحریک بدن برای سرفه جلوگیری می‌کند. دسته دیگری از داروها وجود دارند که هر دو کار را انجام می‌دهند تا سرفه شما درمان شود.
توجه کنید که این داروها نباید بیش از یک هفته استفاده شوند و فقط مصرف مقطعی آنها مجاز است. همچنین، در صورتی که به دلیل بیماری‌های زمینه‌ای دروهای دیگری مصرف می‌کنید لازم است با پزشک مشورت کنید تا در درمان سرفه، تداخل دارویی منجر به آسیب به سلامتی شما نشود.
2. بدن خود را هیدراته نگه دارید
مصرف حداقل 8 لیوان آب در روز و نوشیدن مایعات یکی از روش‌های تأثیرگذار درمان سرفه شدید و خفیف است. اگر توجه داشته باشید هنگام دچار شدن به بیماری‌های عفونتی پزشک توصیه می‌کند مایعات فراوان بنوشید. دلیل این توصیه، افزایش گردش خون در نواحی عفونی و تسریع اقدام سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با ویروس‌ها و باکتری‌ها است. همچنین نوشیدن مقادیر زیاد مایعات به رقیق شدن خلط و دفع بهتر آن و همچنین رفع خشکی گلو که از عوامل سرفه هستند کمک می‌کند.
3. چای گرم و دمنوش بنوشید
چای گرم سیاه یا سبز علاوه بر رقیق کردن مخاط و تأمین آب بدن، موجب نرم شدن گلو و کاهش تحریکات سرفه می‌شود. شما همچنین می‌توانید از انواع ترکیبات و دمنوش‌هایی که برای درمان سریع سرفه در طب سنتی به کار می‌روند استفاده کنید:
ترکیب آب جوش، عسل و لیمو: این ترکیب یکی از محبوب‌ترین روش‌های درمان سرفه شدید است که تأثیری فوق‌العاده سریع دارد. عسل و لیمو موجب نرم شدن گلو و کاهش سرفه می‌شوند.
دمنوش آویشن: شما می‌توانید با دم کردن دو قاشق چایخوری آویشن در آب جوش به مدت 7 دقیقه و نوشیدن روزانه این دمنوش، از خواص آن برای درمان سریع سرفه بهره ببرید.
دمنوش زنجبیل: مقداری چای سیاه را با نصف قاشق چایخوری زنجبیل به مدت 10 دقیقه دم کنید و روزانه دو بار این دمنوش را بنوشید. زنجبیل با خاصیت ضدالتهابی خود، علاوه بر رفع التهابات و تحریکات گلو، رفلاکس معده را نیز کاهش می‌دهد و به شما در درمان سرفه شدید یا خفیف کمک می‌کند.
4. آب‌نمک غرغره کنید
غرغره آب‌نمک یک درمان خانگی ساده، ایمن و کم‌هزینه است که می‌تواند به تسکین خارش گلو که ممکن است باعث تحریک سرفه شما شود، منجر شود. غرغره آب‌نمک به کشتن باکتری‌ها، شل شدن مخاط و کاهش درد و ناراحتی کمک می‌کند.
نصف یا یک‌چهارم قاشق چایخوری نمک را درون یک لیوان آب ولرم حل کنید. محلول را درون دهان خود بچرخانید و برای حدود 30 ثانیه آن را غرغره کنید. پس از این کار محلول را از دهان خود خارج کنید و به هیچ عنوان آن را قورت ندهید.
5. از بخور سرد یا گرم استفاده کنید
یکی از دلایل خشکی گلو و تحریک سرفه، خشک بودن فضا خانه یا محل کار است. از بخورهای سرد یا گرم استفاده کنید تا فضای محیط مرطوب شده و تنفس شما بهبود یابد. همچنین می‌توانید با قراردادن برگ‌های اکالیپتوس بر روی دریچه بخور، به باز شدن مجرای تنفسی، بهبود شرایط ریه و درمان سرفه شدید کمک کنید.
شست و شوی گوش چگونه انجام می‌شود؟ این بلاگ را از دست ندهید
6. از دستگاه شستشو بینی استفاده کنید
گاهی اوقات ممکن است دلیل سرفه‌های شما، حرکت احتباسات سینوس و خلط بینی به سمت گلو و تحریک آن باشد. با استفاده از سرم، اسپری و دستگاه‌های مخصوص می‌توانید هر چند وقت یک بار بینی خود را شست‌وشو دهید تا این ضایعات از بینی به بیرون خارج شده و وارد گلو نشوند.
7. حمام آب گرم بگیرید
حمام دوش آب گرم یا خوابیدن در وان آب گرم به باز شدن مجاری تنفسی و درمان سرفه شدید یا خفیف کمک می‌کند. همچنین یک راه فوق‌العاده برای رفع خستگی و تقویت سیستم ایمن بدن شما است تا اگر به دلیل بیماری‌های خفیف سرفه می‌کنید، این مشکل نیز رفع شود.
8. از قطره سرفه استفاده کنید
قرص‌های پاستیل شکل نعنایی که به قطره سرفه شهرت دارند را می‌توانید از داروخانه‌ها تهیه کنید. منتول موجود در این قرص‌ها موجب خنک شدن و باز شدن مجاری تنفسی شده و در درمان سریع سرفه‌های خفیف به شما کمک می‌کند. همچنین مکیدن قطره سرفه باعث افزایش ترشح بزاق و نرم شدن راه گلو و رفع خلط می‌گردد.
9. از تحریک‌کننده‌های گلو دوری کنید
اگر گلو حساسی دارید، سعی کنید سیگار را ترک کنید و از واردشدن به محیط‌های پر از گردوغبار پرهیز کنید. همچنین هنگامی که سطح آلودگی هوا در مرحله خطرناک قرار دارد از منزل خارج نشوید و هنگام خانه‌تکانی از یک روسری یا پارچه برای پوشاندن بینی و دهان خود استفاده کنید تا گلو شما تحریک نشود.
سخن پایانی
در این مقاله از مجموعه مقالات لنداسپا، روش‌های پزشکی، سنتی و خانگی درمان سرفه شدید و خفیف را به شما عزیزان معرفی کردیم. همان‌طور که در مقاله توضیح دادیم، در صورت طولانی‌شدن سرفه و یا شدت‌گرفتن آن و همچنین اگر همراه سرفه شاهد علائمی مانند تب و آبریزش بینی بودید، به پزشک مراجعه کنید.
