آرتروز که نوعی از بیماری آرتریت بوده، که جزو شایع‌ترین بیماری‌های استخوانی و مفصلی است. بیماری که معمولا در میان سالمندان و افرادی در سنین بالا رایج‌تر است. دارو و درمان‌های پزشکی مهم‌ترین بخش درمان بیماری آرتروز هستند؛ با این حال رعایت رژیم غذایی، داشتن سبک زندگی سالم و عدم مصرف برخی مواد غذایی می‌تواند در کاهش علائم این بیماری موثر واقع شود. اگرچه مواد غذایی اصولا تاثیری آنی و فوری بر درمان نداشته اما در طولانی‌مدت تاثیر غذاهای مصرفی بر شدت یا کاهش التهاب و درد مفاصل در افراد مبتلا به آرتروز مشخص می‌شود. از این رو در این مطلب از لنداسپا لیست غذاهای مضر برای آرتروز و تاثیر آن‌ها بر بدن را برای شما آورده‌ایم. تا انتهای مطلب با ما همراه شوید.
آرتروز چیست؟
آرتریت یک بیماری استخوانی و مفصلی بوده که گاهی اوقات دردهای غیرقابل تحملی برای بیمار به همراه دارد. ورم مفاصل، دردهایی محدود در برخی استخوان‌ها و مفصل‌‌های بدن مانند باسن، ران، دست‌ها، گردن و پا، سفتی و خشکی عضلات، گرفتگی‌های بدن و دشواری در انجام کارهای روزمره زندگی از نشانه‌های ابتدایی بیماری آرتریت هستند. بیماری آرتریت نوعی بیماری بوده که در مراحل پیشرفته با دردهای شدید مفصلی و عضلانی همراه است. این بیماری انواع مختلفی داشته که آرتروز، روماتیسم مفصلی، آرتریت پسوریاتیک و روماتیسم ستون فقرات (اسپوندیلیت آنکیلوزان) از رایج‌ترین گونه‌های آرتریت بوده که همگی آن‌ها یک نشانه‌ی مشترک دارند: التهاب. اگرچه رفتارهای غلط بسیاری می‌تواند باعث تشدید آرتروز شود، مصرف برخی از انواع مواد غذایی هم می‌تواند در درازمدت باعث شدت التهاب و درد شود. برای پاسخ به این پرسش پرتکرار که چه غذاهایی برای آرتروز مضر است با ادامه مطلب همراه شوید.
آشنایی با غذاهای مضر برای آرتروز
آرتروز می‌تواند باعت ایجاد درد و التهاب در بسیاری از مفاصل بدن شود: دست، مچ دست، انگشتان، زانو، کمر، ستون فقرات و در نهایت گردن که از رایج‌ترین نقاط در معرض خطر برای ابتلا به آرتروز هستند. با این حال غذاهای مضر برای آرتروز در میان انواع آرتروز مشترک بوده و باید از آن‌ها اجتناب کرد. در ادامه به بررسی غذاهای مضر برای آرتروز زانو و گردن می‌پردازیم.
نوشیدنی و غذاهای مضر برای آرتروز زانو
۱.غذاهای سرشار از شکر سفید
شیرین‌جات، آب نبات، کیک و غذاهای حاوی قند و شکر تصفیه شده پس از مصرف پروتئین‌هایی به نام سیتوکین در بدن آزاد کرده که باعث التهاب و به ویژه در افراد مبتلا به آرتروز زانو باعث افزایش شدت التهاب‌ها می‌شود. این نکته را فراموش نکنید که قند و شکر تنها در تهیه کیک، شیرینی و یا بستنی استفاده نشده و در انواع سس مانند مایونز، کچاپ و باربیکیو و انواع دسرهای شیرین هم یافت می‌شود. از این رو مصرف چنین موادغذایی را هم باید محدود کرد. نتایج مطالعه‌ای انجام شده بر روی ۲۱۷ فرد مبتلا به آرتریت روماتوئید که ۲۰ نوع غذای حاوی شکر را مصرف کرده‌بودند، نشان داده که چنین غذاهایی می‌تواند باعث تشدید درد شود. به یاد داشته‌باشید مصرف بی‌رویه جایگزین‌های قند مصنوعی مانند آسپارتام و سوکرالوز هم تاثیرات مشابهی بر علائم آرتروز دارند.
۲. گوشت قرمز
بعضی تحقیقات انجام شده نشان می‌دهد که گوشت قرمز یکی دیگر از مواد غذایی مضر برای آرتروز است. گفته می‌شود گوشت قرمز باعث افزایش میزان التهاب در افراد مبتلا به آرتروز می‌شود. با توجه به مطالعات و تحقیقات انجام شده برخی از افرادی که مقادیر زیادی از گوشت قرمز را مصرف می‌کنند، ترکیباتی همچون اینترلوکین-۶، پروتئین واکنشی (CRP) و هموسیستئین را به میزان بالاتری در بدن خود دارند که می‌تواند باعث ایجاد التهاب در بدن شوند. با توجه به نتایج تحقیقات انجام شده در سال‌های ۲۰۱۹ و ۲۰۲۲ رژیم‌های گیاهی که با حذف گوشت قرمز همراه بوده و همچنین جایگزین کردن گوشت قرمز برای افراد غیرگیاه‌خوار با غذاهای دریایی می‌تواند باعث پیش‌گیری از شدت التهاب‌ها در میان افراد مبتلا به آرتروز شود.
۳. غذاهای حاوی گلوتن
تحقیقات نشان می‌دهد که رژیم غذایی بدون گلوتن می‌تواند در برخی افراد مبتلا به آرتروز باعث کاهش التهاب شود. گلوتن نوعی پروتئین بوده که در مواد غذایی مانند گندم، جو، نان‌های چاودار و بسیاری از غلات دیگر یافت شده که ممکن است باعث افزایش التهاب شود. این نکته در افراد مبتلا به سلیاک که حساسیت بالایی به ترکیبات گلوتن داشته رایج‌تر است. از سوی دیگر کربوهیدرات‌های حاوی گلوتن و کربوهیدرات‌های ساده به دلیل هضم و جذب سریع باعث افزایش قند خون و ترکیبات AGEs11 در بدن شده که در نهایت منجر به افزایش التهاب می‌شوند.
آرتروز چیست و چه علائمی دارد
۴. نوشیدنی‌های الکلی
عده‌ای از افراد بر این باورند که مصرف نوشیدنی‌های الکلی به ویژه شراب قرمز می‌تواند باعث کاهش دردهای ناشی از آرتروز شود؛ در حالیکه تحقیقات نتایجی مغایر با این گفته‌ها را دارد. نوشیدن الکل به ویژه در مقادیر بالا می‌تواند باعث افزایش خطر ابتلا به آرتروز شود. از سوی دیگر این نوشیدنی با افزایش سطوح اسیداوریک در بدن می‌تواند افراد را در معرض ابتلا به نقرس قرار دهد. افزایش نشانه‌های التهاب و بیماری در افراد مبتلا به آرتروز ستون فقرات و زانو هم از دیگر عوارض مصرف نوشیدنی‌های الکلی در طولانی‌مدت بوده که در نتایج تحقیقات سال ۲۰۱۹ به آن اشاره شده‌است.
۵. نوشیدنی‌های قندی
انواع نوشیدنی‌های سرشار از قند مانند نوشابه‌ها و آب‌میوه‌های مصنوعی می‌تواند احتمال ابتلا به بیماری‌های مفصلی مانند آرتریت را به صورت چشم‌گیری افزایش دهد. تحقیقات انجام شده بر روی ۱۲۰۹ جوان ۲۰-۳۰ ساله که در حدود ۵ بار در هفته نوشیدنی‌های حاوی فروکتوز و قند را مصرف می‌کردند نشان داده احتمال ابتلای این گروه به آرتروز سه برابر بیشتر از دیگر افرادی است که میزان ناچیزی از نوشیدنی‌های حاوی فروکتوز را مصرف می‌کنند. نوشیدنی‌های قندی و سایر نوشیدنی‌هایی که حاوی قندی مانند آسپارتام هستند همچنین باعث اختلال در روند جذب کلسیم در استخوان‌ها شده که عاملی موثر در ابتلا به دردهای استخوانی و مفاصل هستند.
نوشیدنی و غذاهای مضر برای آرتروز گردن
بهترین مراکز فیزیوتراپی در شریعتی کجاست
۱.غذاهای فرآوری شده
غذاهای فرآوری شده و سرخ شده همچون فست‌فودها، غلات شیرین صبحانه، غذاهای حاوی روغن و چربی‌های ترانس عموما دارای مقادیر فراوانی از مواد نگه‌دارنده، شکر، فروکتوز و بسیاری از افزودنی‌های غیرمجاز و مضر بوده که می‌توانند در درازمدت باعث افزایش نشانه‌های آرتروز گردن شوند. مطالعه‌ای انجام شده بر روی ۵۶ فرد مبتلا به آرتریت روماتوئید نشان داده گروهی که مصرف بیش از اندازه‌ی غذاهای فرآوری شده داشته، به دلیل داشتن سطوح بالاتری از هموگلوبین گلیکوزیله در بدن در معرض خطر ابتلا به چاقی، بیماری‌های قلبی و دیابت هم قرار گرفتند.
۲. نوعی از روغن‌های گیاهی
اگرچه مصرف مواد غذایی و روغن‌های حاوی امگا-۳ و امگا-۶ منجر به بهبود علائم آرتروز می‌شود، اما زیاده‌روی در مصرف این چربی‌ها به ویژه امگا-۶، تشدید التهاب در افراد مبتلا به آرتروز زانو و گردن را به همراه دارد. امگا-۳ نمونه‌ای از چربی مفید و ضروری برای بدن بوده که در مواد غذایی مانند ماهی‌های چرب، سالمون، دانه‌های روغنی و برخی روغن‌ها وجود دارد. عدم تعادل در مصرف این ویتامین می‌تواند باعث اختلال در عملکرد آن در بدن شده و در نهایت افزایش التهاب را باعث می‌شود. مصرف روغن زیتون به عنوان یک چربی مفید در رژیم غذایی افراد مبتلا آرتروز انتخاب بهتری نسبت به سایر روغن‌های گیاهی است.
۳. غذاهای سرشار از نمک
افراد مبتلا به آرتروز باید مصرف نمک را کاهش دهند. معمولا غذاهای فوری و کنسرو حاوی مقادیر بیشتری از نمک هستند که می‌توانند باعث افزایش نشانه‌های آرتریت شوند. توجه به این نکته ضروری است که مصرف به اندازه نمک برای عملکرد بهتر سیستم های بدن لازم است. اما مصرف بیش از اندازه منجر به محبوس شدن آب اضافی در میان بافت‌ها شده که در نهایت باعث تورم و افزایش التهاب در مفاصل می‌شود.
پی آر پی زانو چیست و چه فوایدی دارد
۴. قهوه
قهوه از جمله نوشیدنی‌هایی است که نظرات متفاوتی درباره تاثیر آن بر نشانه‌های آرتروز مطرح شده‌است. عده‌ای معتقدند که محتوای آنتی‌اکسیدانی این نوشیدنی می‌تواند باعث کاهش التهاب شود. اما باید بر روی میزان کافئین موجود در هر فنجان قهوه دقت داشت. از این رو توصیه می‌شود اگر تمایل به مصرف روزانه‌ی این نوشیدنی دارید، باید مصرف آن را به ۱-۲ فنجان در روز محدود کرده و از افزودن بیش از اندازه شیر، شکر یا خامه هم خودداری کنید.
۵. لبنیات
محصولات لبنی پرچرب مانند خامه، پنیر خامه‌ای، پنیر پیتزا و شیرهای پرچرب حاوی مقدار زیادی از چربی‌های اشباع بوده که منجر به افزایش التهاب در افراد مبتلا به آرتروز گردن می‌شود. از سوی دیگر موادغذایی مانند بستنی، ماست پرچرب، شیرهای طعم‌دار و خامه سرشار از قند و افزودنی‌های شیرین بوده که ترکیب چربی‌های مضر با قند می‌تواند تاثیرات چشم‌گیری در افزایش التهاب مفاصل داشته‌باشد.
علاوه بر غذاهای گفته شده، مصرف غذاهایی که در دمای بالایی پخت می‌شوند مانند کبابی، گریل، سرخ‌شده و برخی از غذاهای پاستوریزه می‌توانند در بدن باعث تولید ترکیبات سمی به نام محصولات نهایی گلیکاسیون پیشرفته (AGEs) شوند. ترکیباتی که منجر به آسیب به پروتئین‌های بدن و در نتیجه نقص سیستم ایمنی و افزایش التهاب در افراد مبتلا به آرتروز می‌شود. بیکن، استیک، سوخاری، هات‌داگ، سیب‌زمینی سرخ‌شده، مارگارین و سس مایونز نمونه‌ای از این غذاها هستند.
غذاهای مفید برای بهبود آرتروز
همانطور که مصرف برخی مواد غذایی می‌تواند باعث افزایش نشانه‌های آرتروز زانو و گردن در بیمار شود، مصرف برخی مواد غذایی مفید منجر به کاهش التهاب در مفاصل می‌شود. لیستی از مواد غذایی مفید برای بیماری آرتروز را در ادامه مشاهده می‌کنید:
- سیر
- زنجبیل
- سبزیجاتی مانند کرم بروکلی، اسفناج
- گردو
- روغن زیتون
- انواع توت‌ها
- انگور
- ویتامین C
- چای سبز
- آجیل و مغزیجات
- حبوبات
جمع‌بندی
آرتروز نوعی بیماری در مفاصل بدن بوده که با درد و التهاب فراوان همراه است. آرتروز که عموما در میان افراد میان‌سال و سنین بالا رایج‌تر دیده می‌شود، در نواحی مانند گردن، زانو و ستون فقرات رخ می‌دهد. اگرچه درمان دارویی و پزشکی تاثیرات سریع‌تری بر بهبود درد و التهاب دارد اما رعایت رژیم غذایی هم می‌تواند در درازمدت منجر به کاهش التهاب شود. از این رو کاهش مصرف غذاهای مضر برای آرتروز مانند غذاهای سرخ‌شده، پرچرب، شکر، نوشیدنی‌های الکلی و غذاهای طبخ شده در دمای بالا می‌تواند منجر به سرعت بخشیدن به روند بهبود نشانه‌های این بیماری شود.
