آشنایی با زبان بدن سگ | چگونه می‌توان با سگ‌ها ارتباط برقرار کرد؟
زمانی که تصمیم به نگه‌داری از حیوان خانگی می‌گیرید، آشنایی با زبان بدن آن‌ها نقش مهمی در برقراری ارتباطی صحیح و مراقبت بهتر از حیوان دارد. حیواناتی مانند سگ تنها از طریق حالت‌های صورت، حرکات بدن و صداهایی مانند پارس کردن و زوزه کشیدن با انسان ارتباط برقرار می‌کنند. انسان هم با شناخت بهتر زبان بدن برای نگه‌داری سگ در خانه کار ساده‌تری در پیش دارد. به خوبی می‌تواند نیازهای حیوان را رفع کند. در مواقع ابتلا به بیماری مانند دل درد سگ و یا زمانی که حیوان احساس خطر می‌کند، اقدامات درمانی و مراقبتی را به سرعت می‌تواند شروع کند تا جان او به خطر نیفتد. زبان بدن سگ بخش‌های مختلفی را از حالت‌های صورت تا صدا و رفتار او را در برگرفته که در این مطلب از لنداسپا به بررسی آن‌ها می‌پردازیم.
آشنایی با زبان بدن سگ
شناخت زبان بدن سگ شرایط نگه‌داری از او را در محیط خانه امکان‌پذیر می‌کند. می‌توان احساسات او را شناخت. خشم و عصبانیت، خوشحالی، بیماری و احساس خطر را در حیوان می‌توان تشخیص داد. به یاد داشته‌باشید اگر مسئولیت نگه‌داری و مراقبت از حیوانی را بر عهده گرفته‌اید، شناخت زبان بدن و رفع نیازهای او وظیفه‌ی شماست.
برای شناخت بهتر زبان بدن سگ باید حالت چهره‌ی او، چشم‌ها، دهان، دم و گوش‌ها را بشناسید. یک سگ ممکن است یک حرکت را برای بیان احساسات گوناگون بیان کند. برای مثال نفس نفس زدن در سگ گاهی به معنای خشم و عصبانیت و گاهی نشانه‌ای از دمای بالای بدن حیوان بوده که باعث آزار او شده‌است. تعدادی از رایج‌ترین حالت‌های صورت و بدن سگ را در ادامه بررسی می‌کنیم:
آموزش شستن گربه خانگی از صفر تا صد و مهم ترین نکات آن
حالت گوش‌ها
- تیز و رو به جلو: هوشیار و حساس، هیجان‌زده، تحریک‌شده
- معمولی و رو به جلو: با اعتمادبه‌نفس، داشتن رفتاری دوستانه با دیگران، آگاه به اطراف خود
- به طرف پشت: آرام، دوستی با دیگران
- تیز و به طرف پشت: احساس ترس
- تا شده به طرف پشت: آرام و مطیع
حالت چشم‌ها
- مخفی کردن نگاه خود: ترسیده، مطیع
- چشمک زدن: مطیع، برخورد دوستانه، نگرانی
- نگاهی معمولی و مستقیم: آرام بودن
- چشمانی کامل باز: با اعتماد به‌نفس
- خیره شدن: هیجان‌زده، هوشیار، برانگیخته، خشن
- نشان دادن سفیدی گوشه چشم: ترسیده و مضطرب
حالت دهان
- کشیدن لب‌ها رو به عقب: مطیع، ترسیده
- محکم و بسته: نگران و نامطمئن
- معمولی و باز: آرام، داشتن رفتاری دوستانه
- حالت دهان خمیده و لب‌ها به طرف بالا: ترسیده
- تنفس سریع، لیسیدن لب، خمیازه کشیدن: ترسیده، مضطرب، نگران
در مقاله بیماری سگ درباره انوع بیماری این حیوانات صحبت کرده ایم
حالت دم
- جمع شده و به طرف پایین: ترسیده، مطیع، مضطرب
- به طرف پایین، تکان دادن آرام: آرام، رفتاری دوستانه، شاد
- بالا، لرزان: پرخاشگر، با اعتماد به‌نفس: ترسیده، برانگیخته
- رو به بالا و تیز با تکان دادن سریع: احساس خطر
حالت بدن
- بدن رو به پایین و موهای پشت بدن به طرف بالا: ترسیده
- غلت زدن و نشان دادن شکم: مطیع
- صاف ایستادن روی پنجه‌ها: با اعتماد به‌نفس، آرام
- بدن رو به جلو، موهای پشت بدن به طرف بالا: هوشیار، پرخاشگر، احساس خطر، برانگیخته، هیجان‌زده
همانطور که اشاره شد، گاهی بعضی حالت‌های بدن و صورت در سگ می‌تواند بیان‌گر احساسات گوناگونی باشد. از این رو برای شناخت بهتر زبان بدن این حیوان باید بدانیم که به طور کلی در شرایطی مانند بیماری یا عصبانیت و احساس خطر دقیقا چه حالتی در ظاهر او ایجاد می‌شود.
زبان بدن سگ برای فرار از تنش و ناآرامی
حیواناتی مانند سگ برخلاف تصور عموم همواره سعی می‌کنند از موقعیت‌های تنش‌زا و درگیری فرار کنند. از این رو خودشان به کمک روش‌ها و عاداتی در شرایط بد خودشان را آرام کرده و سعی می‌کند از محیط دور شوند.
بهترین روش شستن سگ و 20 نکته مهمی که باید بدانید!
در این شرایط زبان بدن مشخصی دارند و حرکات و رفتاری دارند که نشان می‌دهد سگ به دنبال آرام کردن خود و دوری از درگیری است. برای مثال:
- چرخاندن سر در زمان ناراحتی برای اجتناب از نگاه مستقیم
- نشان دادن سفیدی چشم‌ها به همراه چرخاندن سر و بدن به طرفی دیگر در زمان ناراحتی یا ترس
- پشت کردن به افراد و روی برگرداندن از آن‌ها در زمان ناراحتی به ویژه وقتی با آن‌ها با صدای بلند و با عصبانیت صحبت شود
- لیسیدن بینی یا لب‌ها به دفعات در زمان ناراحتی
- چشمک زدن و نگاهی آرام نشان از داشتن رفتاری دوستانه و بی‌آزار
- سفت نگه‌داشتن بدن و بی‌حرکت ماندن لحظه‌ای در زمان احساس خطر (به ویژه در زمان نزدیک شدن سگی دیگر)
- کش و قوس دادن به بدن به شکلی که شکم رو به پایین و انتهای بدن رو به بالا بوده برای از بین بردن استرس
- خمیازه برای رفع استرس
- نزدیک کردن بینی و صورت به زمین برای بو کشیدن تا نشان دهند تهدیدی برای اطرافیان خود نیستند
- بوییدن انتهای بدن سگ دیگر و نزدیک شدن از اطراف به جای نزدیک شدن به صورت مستقیم در زمان آشنایی با سگی دیگر
- نشان دادن پنجه نمادی از بازی و گاهی ناراحتی
- تکان دادن زیاد بدن به منظور آرام کردن خود و کاهش تنش به ویژه بعد از بازی و در زمان خستگی
- حرکات آرام و به آرامی چرخیدن در اطراف صاحب خود به نشانه‌ی توجه به آن‌ها
- جدا شدن از موقعیت تنش‌زا و پنهان کردن خود در شرایطی ناآرام
یک باور رایج درباره تکان دادن دم سگ‌ها این است که بسیاری آن را نشان از شادی و حال خوب حیوان می‌دانند. اما زمانی که سگی دم خود را به سرعت تکان می‌دهد، گاهی نشان‌دهنده خشم او و تمایل به درگیری بوده به ویژه اگر با پارس کردن همراه باشد.
زبان بدن سگ در زمان استرس و نگرانی
نشانه‌های رایجی برای زبان بدن سگ وجود داشته که در زمان داشتن استرس، بیماری، ترس، نگرانی و احساس خطر در ظاهر آن‌ها دیده می‌شود:
- لیسیدن لب‌ها
- کش‌وقوس بدن و خمیازه کشیدن
- تکان دادن مکرر بدن در حالی‌که بدنشان خیس نیست
- خاراندن مدام بدن
- تنفس سریع
- پلک زدن مکرر
- چرخاندن سر و بدن و نشان دادن سفیدی چشم‌ها
زبان بدن سگ در حالت تهاجم و پرخاشگری
شناخت حالت‌های صورت و زبان بدن سگ در زمان عصبانیت و زمانی که قصد حمله دارد، برای برقراری ارتباطی سالم بسیار مهم است. اگرچه سگ‌ها معمولا تلاش می‌کنند به روش‌هایی که در بخش‌های قبلی اشاره شد از موقعیت‌های تنش‌زا و پرخاش دوری کنند، اما زمانی که خطری جدی آن‌ها را تهدید کنند، رفتاری تهاجمی دارند که از طریق برخی نشانه‌های ظاهری می‌توان آن‌ها را تشخیص داد:
- نگاهی مستقیم و خیره به همراه نشان دادن دندان‌ها و کشیدن لب‌ها به طرف عقب
- کشیدن کامل سر، صورت و گوش‌ها به طرف بالا
- حالت دم صاف و تیز رو به بالا و گاهی خمیده به طرف پشت، حرکات سریع و گاهی آرام دم
- آماده‌ی حمله با نگه‌داشتن بدن رو به جلو برای حرکت سریع در شرایط خطر
- موهای انتهای بدن رو به بالا و پرحجم برای بزرگ نشان دادن بدن سگ
زبان بدن سگ آرام و شاد
زمانی که سگ دهان خود را باز کرده و زبان خود را بیرون می‌آورد و تکان می‌دهد، تکان دادن دم، خمیده کردن بدن، کش‌وقوس که در شرایط اضطرار نشان از استرس و ترس در سگ بوده اما در موقعیت‌های آرام نشان می‌دهد که حیوان خوشحال و آرام است.
به گفته‌ی دامپزشکان، زمانی که سگ آرام است، ماهیچه‌های صورت شل بوده و گوش‌هایش به حالت طبیعی رو به طرف جلو است. دم حیوان کمی به طرف بالا بوده و به آرامی تکان می‌دهد.
فهمیدن سگ از طریق صدا
اگرچه نمی‌توان صدای سگ را روش مناسبی برای درک شرایط او در نظر گرفت اما ترکیب صدا با حالت صورت و حرکات او شیوه‌ی مناسبی برای درک بهتر زبان بدن سگ است. برای مثال:
- صدای خرخر: خرخر سگ می‌تواند دو معنا داشته‌باشد: خوشحال و راضی و یا ناراضی و بیمار. بنابراین در این شرایط باید به سایر حالت‌های بدن او و همچنین موقعیتی که حیوان در آن قرار گفته، توجه کنید.
- ناله کردن: معمولا زمانی که سگ ناراحت است، برای مثال وقتی با او تندی کنید و ناراحت باشد، در زمان بیماری و یا درخواست توجه، ناله می‌کند. به همین دلیل تشخیص علت ناله کردن سگ آسان نیست و باید سایر علائم بررسی شود.
- زوزه کشیدن: سگ در شرایطی مانند برقراری ارتباط با سگی دیگر، جلب توجه صاحب خود و گاهی در واکنش به شرایط خطر یا شنیدن صدای آژیر و شنیدن صدای سگی دیگر زوزه می‌کشد.
- ناله کردن در شرایطی خاص: اگر سگ پس از خوردن غذایی شروع به ناله کند، می‌تواند نشانه‌ای از وجود مشکلات گوارشی و بیماری باشد. اگر در زمان بیرون رفتن از خانه و تنها گذاشتن او ناله کند، به این معناست که از تنها ماندن می‌ترسد.
- پارس کردن: به گفته‌ی متخصصان بلندی صدا، مدت زمان پارس کردن و تعداد دفعات تکرار آن، هر کدام معنا و مفهومی دارند. پارس کردن کوتاه اما پشت سر هم به ویژه اگر سگ در محیط جدید قرار گرفت، نشان می‌دهد که حیوان تلاش می‌کند اطراف را بررسی کند تا از نبود خطر و تهدید مطمئن شود. پارس کردن بلند و ممتد گاهی به این معناست که او از دیدن شخصی غریبه هیجان‌زده و برانگیخته شده‌است. چنین رفتاری می‌تواند به معنای احساس ترس در برخورد با فردی غریبه هم باشد.
سخن پایانی
برای شناخت بهتر زبان بدن سگ باید به حالت‌های مختلف بخش‌های صورت از چشم و دهان تا گوش‌ها، حالت بدن و ترکیب آن‌ها با صدا توجه شود. گاهی یک حرکت در سگ می‌تواند معنای متفاوتی داشته‌باشد. به همین دلیل علاوه بر بدن سگ باید به شرایط و موقعیتی که حیوان در آن قرار گرفته هم توجه کنید تا بتوانید ارتباط خوبی با او برقرار کنید. برای شناخت بهتر سگ‌ها توصیه می‌شود از متخصصین این حوزه و دامپزشکان کمک گیرید.
متا: برای برقراری ارتباطی بهتر با سگ به ویژه اگر در خانه از او نگه‌داری می‌کنید، شناخت رفتارها، حرکات و حالت‌های چهره و بدن حیوان مهم است. حالت‌های مختلف چشم‌ها، گوش، دهان و بدن بیان‌گر احساسات مختلفی هستند. برای شناخت کامل زبان بدن سگ با این مطلب همراه شوید.
