ماساژ رفلکسولوژی چیست و روش اجرای آن چگونه است؟

زمانی که صحبت از ماساژ رفلکسولوژی یا بازتابی می‌شود، عده‌ای گمان می‌کنند این تکنیک نوع دیگری از ماساژ پا است. در صورتی‌که ماساژ رفلکسولوژی دنیای گسترده‌تری از یک ماساژ معمولی است و با ایجاد فشارهای کنترل‌شده‌ای در میان نقاط خاصی از بدن همچون پاها، دست‌ها و گوش‌ها ارتباط عمیقی برقرار می‌کند. این تکنیک به خوبی می‌تواند با کاهش تنش و ناراحتی باعث بازگرداندن انرژی به بدن و آرامش جسم و روان شود. برای آشنایی بهتر با فواید ماساژ رفلکسولوژی برای پا و دست‌ها و همچنین نحوه انجام آن تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.

ماساژ رفلکسولوژی چیست؟

ماساژ رفلکسولوژی (Reflexology Massage) که با نام ماساژ بازتابی هم شناخته می‌شود، نوعی تکنیک ماساژ درمانی است که با ایجاد فشار ملایم بر روی نقاط خاصی از بدن در نواحی پا باعث ایجاد احساس خوب در بدن می‌شود. اگرچه معمولا این تکنیک را بر روی پا انجام می‌دهند، اما گاهی با نظر درمان‌گر ممکن است ماساژ رفلکسولوژی دست هم برای افراد انجام شود.

تئوری که درباره این تکنیک ماساژ مطرح می‌شود این است که فشار بر روی بالای انگشتان پا باعث آرام‌سازی سینوس‌ها شده و فشار بر روی پاشنه پا باعث التیام درد کمر و عصب سیاتیک می‌شود. به دلیل اهمیت بالای نقاط فشار، رفلکسولوژیست‌ها بر اساس یک‌سری قواعد، فشارهایی را بر روی پا و گاهی دست‌ها و گوش‌ها وارد می‌کنند.

ماساژ رفلکسولوژی یا بازتابی یکی از تکنیک‌های ماساژ مرسوم در طب سنتی چینی است. چینی‌ها بر این باورند این ماساژ می‌تواند باعث تعادل «انرژی چی» در بدن که انرژی حیاتی برای انسان است، شود. در سایر تئوری‌ها هم بر چگونگی اتصال سیستم عصبی بدن تاکید دارد که با اعمال فشارهای متعادل بر روی نقاط خاصی از پا باعث آرامش سیستم عصبی مرکزی و در نتیجه آرامش فرد می‌شود.

اهمیت ماساژ رفلکسولوژی

همچون بسیار از تکنیک‌های دیگر ماساژ درمانی مانند ماساژ ورزشی، ماساژ سوئدی و ماساژ پا، یکی از مهم‌ترین فواید ماساژ رفلکسولوژی برای بدن، التیام دردها، کاهش تنش، استرس و افزایش انرژی است. در دوران قاعدگی و پیش از آن هم می‌توان برای کاهش دردها و گرفتگی‌های بدن در این دوران از ماساژ رفلکسولوژی کمک گرفت. برخی تحقیقات حاکی از این است که تکنیک رفلکسولوژی می‌تواند در شرایط زیر باعث آرامش فرد شود:

• اضطراب در میان افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی عروقی به ویژه پس از جراحی قلب؛
• درد زایمان؛
• دردهای آرتریت و آرتروز؛
• در شرایط خستگی و ناراحتی‌های پوستی ناشی از بیماری مولتیپل اسکلروزیس یا ام اس؛
• دردهای روحی و جسمی ناشی از سرطان؛
• دردهای سینوسی؛
• دردهای کمر و گرفتگی‌های عضلات؛
• دردهای میگرنی و سردرد؛
• افسردگی و ناراحتی‌های عصبی؛
• اختلال خواب؛
• گرفتگی‌های عضلات؛
• فشار خون بالا؛
• آسم؛
• مشکلات گوارشی، یبوست.

آموزش دقیق و گام به گام ماساژ رفلکسولوژی

اولین قدم برای انجام ماساژ، شناسایی نقاط رفلکسولوژی بر روی پا است. نواحی پشتی انگشتان پا، کف پا و همچنین بخش مرکزی کف پا نقاطی هستند که باید تحت ماساژ قرار گیرند. اگر ماساژ این نواحی به درستی انجام شود، می‌تواند باعث التیام و اثربخشی ار بخش کلیه تا کبد و معده شود. اگر تصمیم دارید خودتان بدون حضور درمان‌گر این ماساژ را انجام دهید، مراحل زیر را دنبال کنید:

1. بر روی زمین به آرامی بنشینید و یکی از پاهای خود را خم کرده و به ران پای دیگر تکیه دهید؛
2. پوست پا و ناخن‌ها را به مقداری روغن ماساژ آغشته کنید؛
3. می‌توانید برای اثربخشی بهتر ماساژ، برآمدگی دستان خود را میان انگشتان پا و نقاط فشار فرو برده و پا را ماساژ دهید.
4. با هر دو دست، پای خود را نگه دارید و با انگشت شست درون پوست را فشار و پا را ماساژ دهید.
5. سپس انگشتان پا را به طرف جلو و عقب ماساژ دهید و آن‌ها را کمی از یک‌دیگر دور کنید تا عضلات زیر انگشت‌ها مقداری کشیده شود.
6. تمامی مراحل بالا را برای پای دیگر خود هم انجام دهید.

مراحل ماساژ رفلکسولوژی توسط ماساژور

یکی از بهترین روش‌ها برای بهره‌مندی از فواید ماساژ رفلکسولوژی انجام این ماساژ توسط درمان‌گران آموزش‌دیده است. چنین افرادی تسلط و آگاهی بهتری نسبت به نقاط فشار و چگونگی اعمال فشار و ماساژ دارند. به همین علت نتایج بهتری از تکنیک درمانی را برایتان به دنبال دارد. معمولا طول مدت زمان جلسات ماساژ رفلکسولوژی برای هر دو پا هم ۳۰ تا ۴۰ دقیقه است. روش ماساژ درمان‌گران به شیوه زیر است:

1. جلسات ماساژ رفلکسولوژی در اتاقی آرام انجام می‌شود. برای شروع کار، ابتدا ماساژور یک ماساژ اولیه و کلی برای فرد انجام می‌دهد. این کار باعث افزایش گردش خون، آرامش فرد و آماده‌سازی او برای انجام ماساژ خواهد شد.
2. سپس ماساژور با بررسی پاها و تحریک نقاط مختلف، نقاط حساس را برای ماساژ تعیین می‌کند.
3. ماساژدرمان‌گر تکنیک‌های ماساژ را با اعمال فشارهای کنترل‌شده از نواحی کف پا و انگشتان آغاز می‌کند.
4. زمانی که ماساژ یک پا تمام شد، معمولا آن را با یک حوله می‌پوشانند تا پا گرم و آرام باقی بماند.

معمولا در جلسات ماساژ ممکن است کمی خواب‌آلودگی، افزایش یا کاهش دمای بدن را احساس کنید که کاملا طبیعی بوده و ناشی از آرامش جسم و روان شما در طول ماساژ است.

آموزش ماساژ رفلکسولوژی دست

ماساژ رفلکسولوژی دست هم نوع دیگری از ماساژ بازتابی است که با اعمال فشار بر کف دست باعث کاهش دردها وگرفتگی‌ها، تسکین عضلات و بهبود آرامش می‌شود. این ماساژ را هم می‌توانید خودتان یا توسط یک ماساژدرمان‌گر انجام دهید. برای انجام ماساژ رفلکسوژی دست مراحل زیر را دنبال کنید:

1. ابتدا عضلات دست‌های خود را با کشیدن انگشتان به طرف بیرون گرم کنید. این حرکت را ۵ تا ۶ دفعه تکرار کنید.
2. دست‌های خود را به مقداری روغن ماساژ آغشته کنید و دست‌های خود را بر روی یک‌دیگر ماساز دهید تا گرما را احساس کنید.
3. در این مرحله باید نوک انگشتان خود را به آرامی فشار دهید. روی انگشتان و زیر آن‌ها و همچنین بخش کناری انگشتان خود را فشار دهید و نیشگون بگیرید.
4. کف دست چپ خود را بر روی کف دست راست قرار دهید. در این حالت از انگشت شست دست راست برای ماساژ پشت دست چپ کمک بگیرید. سپس با انگشت دست چپ، پشت دست راست را ماساژ دهید.
5. در انتها دست‌های خود را دراز کنید. مچ دست خود را چند دفعه بچرخانید. در ادامه، مشت‌های خود را گره کرده و سپس انگشتان خود را دراز کنید. پس از ۴ تا ۵ دفعه می‌توانید ماساژ را به اتمام برسانید.

سخن پایانی

ماساژ رفلکسولوژی را می‌توان یکی از روش‌های موثر برای کاهش تنش‌ها و استرس معرفی کرد. تکنیکی که در طب سنتی چینی رایج است و چینی‌ها آن را درمانی برای تعادل انرژی چی در بدن انسان می‌دانند. برای انجام این ماساژ باید بتوانید نقاط رفلکسولوژی در پا را شناسایی و فشارهای کنترل‌شده‌ای را بر این نواحی وارد کنید. علاوه بر پا، دست‌ها و گوش‌ها را هم می‌توانید به این روش ماساژ دهید.