دستگاه آی یو دی برای پیشگیری از بارداری؛ روش استفاده
استفاده از دستگاه آی یو دی یک روش کم‌خطر و مطمئن برای جلوگیری از بارداری است. وسیله‌ای به شکل حرف T که توسط متخصص زنان درون رحم خانم‌ها گذاشته میشود. استفاده از این روش در مقایسه با سایر روش‌های بارداری مانند چسب ضد بارداری یا قرص پیشگیری از بارداری ساده‌تر است. زیرا با گذاشتن این قطعه در بدن برای مدت تقریبا یک سال می‌توان از بارداری ناخواسته جلوگیری کرد و مانند قرص و چسب نیازی به مصرف یا تعویض در مدت زمانی کوتاه ندارد. اما بعضی از خانم‌ها از گذاشتن این قطعه در بدن خودشان هراس داشته و همواره سوالات زیادی درباره آن مطرح می‌کنند. پرسش‌هایی مانند ای یو دی چیست ؟ چه عوارضی دارد؟ آیا تاثیری بر دوران قاعدگی خواهدداشت؟ ایا ای یو دی باعث لک صورت میشود ؟ در مطلب پیش رو به طور کامل به تمامی نکات و مطالب مهم درباره ای یو دی اشاره کرده‌ایم که بسیاری از پرسش‌ها و تردیدهای شما برای استفاده از این وسیله را پاسخ می‌دهد. با لنداسپا همراه شوید.
آی یو دی چیست؟
آی یو دی یکی از روش‌های پیشگیری از بارداری با اثربخشی طولانی‌مدت است که معمولا بسیاری از خانم‌هایی که از سلامتی کاملی برخوردارند، می‌توانند از آن استفاده کنند. وسیله‌ای T شکل که توسط پزشک درون رحم خانم‌ها قرار می‌گیرد. این دستگاه با توجه به نوع برند از ۳ تا ۱۰ سال ماندگاری داشته و تا زمانی که نوبت به تعویض آن نرسیده است، بر روی کنترل بارداری موثر خواهدبود. به همین دلیل در مقایسه با سایر روش‌های پیشگیری استفاده‌ی ساده‌تری دارد.
چسب ضد بارداری روش قابل اعتمادی هست یا نه؟ + مزایا و معایب
احتمال حاملگی با آی یو دی در زنانی که از این وسیله استفاده می‌کنند، کمتر از یک درصد است به همین دلیل یکی از مطمئن‌ترین روش‌های جلوگیری از بارداری ناخواسته معرفی شده‌است. اما این روش نمی‌تواند از بروز عفونت‌های مقاربتی پیشگیری کند. به همین دلیل برای در امان ماندن از هرگونه انتقال بیماری و عفونت در روابط جنسی توصیه میشود با وجود آی یو دی، از کاندوم هم استفاده شود.
انواع آی یو دی
دستگاه آی یو دی در دو نوع مسی و هورمونی تولید شده‌است. هر دوی این‌ها از یک فریم پلاستیکی تشکیل شده‌اند که درون رحم جای گرفته و یک نخی در امتداد آن وجود دارد که درون واژن قرار می‌گیرد. این نخ برداشتن آی یو دی را ساده‌تر می‌کند.
آی یو دی مسی
آی یو دی مسی با آزادسازی مقداری مس در رحم مانع از انجام عمل لقاح میشود. این نوع از آی یو دی عملکردی مشابه قرص‌های پیشگیری اورژانسی هم داشته و می‌توانید در مدت زمان نهایتا ۵ روز پس از رابطه جنسی محافظت نشده، از آن استفاده کنید. برخی برندهای آی یو دی مسی تا ۱۲ سال هم از بارداری جلوگیری می‌کنند.
حلقه واژینال ضد بارداری چیست؟ فواید، عوارض و نکات پزشکی
آی یو دی هورمونی
آی یو دی هورمونی با آزادسازی هورمون پروژسترون در رحم مانع از بارداری میشود. این هورمون به صورت طبیعی در بدن خانم‌ها توسط تخمدان هم ترشح میشود. ماندگاری این نوع آی یو دی از ۳ تا ۸ سال است.
نحوه عملکرد آی یو دی در بدن
حال سوالی که مطرح میشود این است که مکانیزم عملکرد آی یو دی چیست ؟ چگونه این وسیله می‌تواند برای مدتی طولانی از بارداری جلوگیری کند؟ تمرکز اصلی هر دو نوع آی یو دی مسی و هورمونی در کنترل حرکت اسپرم‌ها است. این دستگاه باعث تغییر چگونگی حرکت اسپرم شده و اجازه نمی‌دهد اسپرم به تخمک‌ها متصل شود. اتفاقی که در نهایت مانع از بروز بارداری میشود.
آی یو دی مسی از پوشش مسی در بخشی از این وسیله تشکیل شده‌است. این وسیله با آزادسازی مس باعث التهاب پوشش داخلی رحم یعنی اندومتر شده که همین اتفاق مانع از دسترسی اسپرم به تخمک و باروری آن خواهدشد. اثربخشی آی یو دی مسی برای پیشگیری از بارداری بلافاصله پس از جای‌گیری در رحم است.
عمل وازکتومی مردان چیست و چه عوارض و مزایایی دارد؟
آی یو دی هورمونی به دو روش مانع از بارداری میشود. در روش اول، با ترشح هورمون پروژسترون باعث افزایش ضخامت مخاط دهانه رحم و در نتیجه مانع از حرکت اسپرم به طرف تخمک‌ها میشود. در روش دیگر گاهی می‌تواند باعث کاهش آزادسازی تخمک در چرخه قاعدگی شود. در نتیجه تخمک کافی برای بارور شدن توسط اسپرم وجود نخواهدداشت. آی یو دی هورمونی اگر در دوران قاعدگی گذاشته شود اثربخشی آنی دارد. در غیر این صورت تا یک هفته زمان نیاز دارد تا عملکرد موثر خود را آغاز کند. در این مدت باید از روش‌های دیگری مانند کاندوم برای پیشگیری از بارداری استفاده کرد.
روش استفاده از آی یو دی
پزشک زنان برای گذاشتن آی یو دی، ابتدا با وسیله‌ای به نام اسپوکولوم دهانه واژن را باز کرده، وضعیت واژن و اندازه رحم خانم را بررسی می‌کند. سپس با یک مایع ضدعفونی‌کننده دهانه رحم و واژن را تمیز نموده و در صورت نبود هیچ مشکلی در رحم فرآیند قرار دادن آی یو دی را آغار می‌کند. آی یو دی را درون یک لوله اپلیکاتور قرار داده و به این وسیله آن را وارد رحم می‌کند. سپس اپلیکاتور را خارج کرده و نخ بخش انتهایی آی یو دی را که از رحم و واژن خارج شده را بریده تا بخش کوچکی از آن درون واژن مشخص باشد. فرآیند گذاشتن آی یو دی در رحم تنها ۵ تا ۱۵ دقیقه طول می‌کشد. ممکن است در طول فرآیند کمی گرفتگی را احساس کنید که پس از گذشت چند دقیقه از بین می‌رود.
بارداری خارج از رحم چیست و چه خطراتی را به همراه دارد؟
معمولا پس از گذاشتن آی یو دی عارضه‌ی شدیدی مشاهده نمی‌شود. گاهی ممکن است سرگیجه، گرفتگی بدن، درد و گرفتگی کمر و یا خون‌ریزی و لکه‌بینی در بعضی از خانم‌ها ایجاد شود که موقت است. استفاده از داروهای مسکن بدون نسخه و حوله گرم می‌تواند درد و گرفتگی را بهبود بخشد. توصیه میشود حداقل تا ۲۴ ساعت پس از قرار دادن آی یو دی در رحم از رابطه جنسی واژینال، استفاده از تامپون و کاپ قاعدگی خودداری کنید.
روش برداشتن آی یو دی
برداشتن دستگاه آی یو دی ساده است. پزشک زنان با کشیدن نخ آویزان در واژن، آن را از بدن خارج می‌کند. گاهی ممکن است برداشتن آی یو دی با کمی گرفتگی وخون‌ریزی همراه باشد که معمولا پس از گذشت یک تا دو روز از بین می‌رود. به یاد داشته‌باشید بلافاصله پس از برداشتن ای یو دی امکان بارداری وجود دارد. بنابراین در صورت نیاز باید از سایر روش‌های پیشگیری از بارداری استفاده کنید.
احتمال حاملگی با آی یو دی چقدر است؟
دستگاه آی یو دی به عنوان یکی از مطمئن‌ترین روش‌های پیشگیری از بارداری تا به امروز شناخته شده‌است. بررسی‌ها نشان می‌دهد این روش بیش از ۹۹ درصد از حاملگی جلوگیری نموده و کمتر از یک درصد احتمال بارداری با آی یو دی وجود دارد.
عوارض استفاده از آی یو دی
بررسی‌ها نشان می‌دهد که آی یو دی به ویژه از نوع مسی هیچ تاثیری بر تغییرات وزنی ندارد. آی یو دی هورمونی هم با وجود آزادسازی هورمون پروژسترون و تاثیرگذاری کلی هورمون‌ها در چاقی و لاغریِ برخی افراد اما تاکنون اثراتی از تغییر وزن توسط این دستگاه مشاهده نشده‌است. بنابراین نمی‌توان گفت که آی یو دی باعث چاقی میشود . مهم‌ترین عوارض و معایب این دستگاه عبارتند از:
- تاثیر آی یو دی بر پریود نکته‌ی مهمی است که باید پیش از استفاده از این دستگاه به آن توجه داشت. در اوایل استفاده از آی یو دی قاعدگی‌ها کمی دردناک‌تر، خون‌ریزی بیشتر و طولانی‌تر میشود. اما در بعضی از خانم‌ها پس از گذشت چند ماه این نشانه‌ها بهبود می‌یابد.
- آی یو دی محافظتی در برابر بیماری و عفونت‌های مقاربتی نداشته و استفاده از کاندوم ضروری است.
- اگر خانمی با گذاشتن آی یو دی دچار عفونت شود، در صورت عدم پیگیری و درمان ممکن است به عفونت لگنی مبتلا شود.
- یکی از علائم نادر پس از استفاده از آی یو دی، خون‌ریزی و درد واژینال بوده که ممکن است در عده‌ای از خانم‌ها دیده شود.
استفاده از دستگاه آی یو دی یک روش ایمن و مطمئن برای جلوگیری از حاملگی است. با این حال اگر با وجود این دستگاه بارداری اتفاق افتد، خطر سقط جنین، عفونت و زایمان زودرس وجود دارد. در برخی خانم‌ها هم احتمال حاملگی خارج از رحم هم دیده شده‌است. در صورت بروز علائم بارداری، درد شکم یا خون‌ریزی واژینال با وجود آی یو دی باید به پزشک مراجعه شود.
از هر ۱۰ خانم ممکن است یک نفر پس از گذاشتن آی یو دی به کیست تخمدان مبتلا شود که معمولا بی‌خطر بوده و پس از گذشت سه ماه از بین می‌رود. این کیست در برخی از خانم‌ها نشانه‌هایی مانند تورم شکمی، نفخ و درد در قسمت پایین شکم را به همراه دارد که در صورت تشدید هر کدام از این علائم باید به پزشک مراجعه شود.
گاهی دستگاه آی یو دی می‌تواند باعث افزایش خطر ابتلا به عفونت رحم و التهاب لگن شود که نشانه‌های آن عبارتند از:
- درد شکم
- درد در زمان برقراری رابطه جنسی
- ترشحاتی با بوی ناخوشایند از واژن
- خون‌ریزی شدید
- تب و لرز
اگرچه تمامی این نشانه‌ها و خطرات اشاره شده نادر بوده و رایج نیست، با این حال در صورت دیده شدن هر علامتی و ماندگاری آن باید به پزشک خود مراجعه کنید.
ایا ای یو دی باعث لک صورت میشود؟
برخی از خانم‌ها برای استفاده از روش‌های مختلف پیشگیری از بارداری نگران تاثیرات منفی آن‌ها بر روی زیبایی و سلامت پوست خود هستند. به همین دلیل گاهی این سوال مطرح میشود که ایا ای یو دی باعث لک صورت میشود ؟ این مشکل در زمان استفاده از آی یو دی مسی ایجاد نمی‌شود. اما در برخی زنان استفاده از آی یو دی هورمونی به دلیل تاثیرگذاری بر روی هورمون‌های بدن ممکن است باعث بروز آکنه و جوش بر روی پوست شود که خیلی رایج نیست.
چه کسانی نباید از آی یو دی استفاده کنند؟
خانم‌های باردار، افراد مبتلا به عفونت و بیماری‌های مقاربتی، مبتلایان به سرطان رحم و دهانه رحم و خانم‌هایی که دچار خون‌ریزی واژینال هستند، نباید از آی یو دی استفاده کنند. همچنین خانم‌هایی که به مس حساسیت داشته و یا مبتلا به بیماری ویلسون (بیماری که باعث تجمع بیش از اندازه مس در بدن میشود) هستند، نمی‌توانند از آی یو دی مسی استفاده کنند. خانم‌هایی با بیماری‌های حاد کبدی، مبتلا به سرطان سینه و یا کسانی که در معرض ابتلا به سرطان سینه هستند، مجاز به استفاده از آی یو دی هورمونی نیستند.
جمع بندی
استفاده از دستگاه آی یو دی یک روش ایمن و مطمئن برای جلوگیری از حاملگی است که بیش از ۹۹ درصد اثربخشی دارد. این دستگاه که در دو نوع مسی و هورمونی وجود دارد با تاثیرگذاری بر روی انتقال اسپرم‌ها و قطع دسترسی آن‌ها به تخمک، مانع از باروری تخمک‌ها و بارداری میشود. استفاده از آی یو دی معمولا عوارضی ندارد. با این حال افرادی که دچار بیماری‌های رحمی، بیماری‌های زنان، سرطان سینه و یا مبتلا به بیماری‌های مقاربتی هستند باید پیش از استفاده با پزشک خود مشورت کنند.
