انواع ماساژ درمانی
از 2700 سال قبل از میلاد در طب سنتی چین انواع ماساژ درمانی برای درمان فلج، تب و لرز، ماساژ پوست و عضلات بر روی دست و پا توصیه شده است. در ماساژ، اکثرا عمل مالش دادن توسط دستها انجام میشود.
بقراط اعتقاد داشت برای درمان آسیبهای ناشی از ورزش یا جنگ، با استفاده از مالش که امروزه به آن ماساژدرمانی میگویند، قابل درمان است. اسناد باقی مانده از گذشته، نشان میدهند که تمدنهایی مانند عرب، مصر و روم از ماساژدرمانی در طب سنتی خود استفاده میکردند.
در سال 1850 دو برادر پزشک به نام چارلز و جوج تیلور، رشته ماساژدرمانی را به آمریکا معرفی کردند. ماساژدرمانی شامل روش و انواع مختلفی است که براساس تکنیکهای مورد استفاده در آن، تقسیم میشود.
متخصص ماساژدرمانی به منظور کاهش درد و فشار عضلانی، ناحیه درد را ماساژ میدهند. این فرد باید مسلط بر تکنیکها و روشهای متفاوت در زمینه ماساژ باشد و آگاهی کامل بر آناتومی بدن داشته باشد تا بتواند درد و فشار عضلانی و مفاصل را درمان کند.
در بسیاری از کشورها، ماساژدرمانی یک مکمل برای درمان بیماریها به حساب میآید. امروزه از انواع مختلف ماساژدرمانی در ایران نیز استفاده میشود. اما متاسفانه شواهد علمی درباره ماساژدرمانی محدود است و دقیقا معلوم نیست در طی آن، چه تغییراتی در بدن رخ میدهد که بر روی سلامتی تاثیر میگذارد.
ماساژدرمانی باید توسط متخصص انجام شود. در غیر این صورت احتمال دارد خطرات جدی به همراه داشته باشد. در زیر خلاصهای از فواید ماساژ را برایتان جمعآوری کردهایم:
- رفع افسردگی
- از بین بردن اضطراب
- کاهش فشار خون
- کنترل ضربان قلب
- درمان دردها از جمله کمر درد و … و انسداد گیرندههای درد
- تغییرات مکانیکی در بدن
- آزادسازی برخی مواد شیمیایی در بدن مانند سروتونین و اندورفین
- بهبود خلقوخو
وسایل مورد نیاز برای ماساژ درمانی چیست؟
لباس مناسب برای ماساژور، لباسهای گشاد و راحت است؛ زیرا مانع از ایجاد اختلال در هنگام ماساژ میشود. همچنین ماسور به راحتی میتواند حرکت کند. همچنین، این لباسها باید قابل شستوشو باشد تا در صورت لک شدن با روغن، بتوان به راحتی آن را تمیز کرد.
قبل از آماده شدن برای ماساژ، وسایل مورد نظر را باید در دسترس قرار دهید. در زیر، تعدادی از وسایل مورد نیاز بیان شده است:
- یک میز ماساژ به همراه یک زیرانداز نرم.
- یک ملحفه تمیز برای ناحیه ماساژ و ناحیه درگیر.
- یک حوله لطیف در سایز بزرگ و یک حوله تمیز کوچک برای پوشاندن اندامها.
- روغن مناسب برای ماساژ.
- تکیهگاه برای سر، قوزکها و زانوها.
- دستمال کاغذی.
- میتوانید اگر تمایل دارید برای آرامش بیشتر، موزیک مناسب بگذارید.
- شمعهای عطری و بخور ملایم میتواند فضا را برای ماساژ مناسبتر کند.
قبل از ماساژ، فراموش نکنید که موهای خود را ببندید و ناخنها را کوتاه کنید و دمای اتاق را برای یک ماساژ مطلوبتر، به اندازه کافی گرم نگهدارید.
روغن خود را از قبل انتخاب کنید. دستها را با روغن چرب کنید تا به راحتی بر روی پوست حرکت کنند. همچنین، روغن موجب آبرسانی و غذارسانی به پوست میشود. بعد از استفاده از روغن، درب آن را محکم ببندید و در فضای خنک و تاریک نگهداری کنید. روغن ماساژ را فقط تا تاریخ انقضا روی آن نگهداری کنید و در آخر کافی است روغن سازگار با پوست و مناسب با نوع ماساژ تهیه کنید.

ویژگی یک ماساژور خوب چیست؟
ماساژور خوب نقش مهمی در کیفیت ماساژ دارد و میتواند موجب حفظ آرامش مراجعهکننده شود. به همین دلیل، لازم است رفتاری خونگرم و دوستانه داشته باشد تا فضایی آرامشبخش برای فرد ایجاد کند.
به فرد ماساژور در اصطلاح ماسور میگویند. یک ماسور موفق باید بتواند با افراد مختلف با روحیات و شخصیت متفاوت تعامل داشته باشد.
قبل از ماساژ، لازم است ماسور با مراجعه کننده صحبت کند و فرآیند ماساژ را برای او بهطور واضح توضیح دهد. همچنین، لازم است از انتظارات مشتری از ماساژدرمانی آگاه شود تا بتواند ماساژ مناسب را به او پیشنهاد دهد.
از طرف دیگر، ماسور باید استقامت فیزیکی بالایی داشته باشد؛ زیرا شغل او بهگونهای است که برای آن لازم است ساعات زیادی را سرپا باشد. داشتن استقامت بدنی لازم است تا ماسور بتواند در طول روز به بهترین شکل بر روی ماساژگیرنده تمرکز کند. نداشتن تمرکز کافی او ممکن است موجب عملکرد دردناک یا اشتباه شود.
ماساژور باید محیط مناسب و حرفهای ایجاد کند. اگر ماسور دارای استرس یا انرژی منفی باشد، ممکن است این انرژی را به ماساژگیرنده انتقال دهد و با اینکار مشتری خود را برای مراجعه مجدد از دست میدهد.
انواع ماساژ درمانی:
امروزه بیش از 80 نوع ماساژ وجود دارد که مهمترین و معروفترین آنها را در اینجا برای شما جمعآوری کردهایم. انواع ماساژ را میتوان به 5 تکنیک کلی دسته بندی کرد.
- ماساژ سنتی اروپایی: در این تکنینک، متدها براساس فیزیولوژی و آناتومی طب غربی، ماساژ بافتهای نرم مورد استفاده قرار میگیرد.
- ماساژ معاصر غربی: این تکنیک، بر اساس روشهای مدرن آناتومیک، شامل ماساژ ورزشی و ماساژ بافت عصبی میشود.
- ماساژهای اصلاح ساختاری: این تکنیک، بیشتر بر حرکات بدن و ساختار آن تاکید دارد. هدف از این ماساژ اصلاح الگوهای اشتباه حرکتی با ماساژ و فشار آوردن به کمک وزن بر بافتهای نرم است.
- ماساژدرمانی شرقی: پایه و اساس این تکنیک، اصول طب سنتی چین است. پایه اعتقادی در این تکنیک، کانالهای غیرقابل رویت در بدن و کانال انرژی حیاتی است. این تکنیک، شامل طب شیاتسو و فشاری میشود.
- متدهای انرژی: اطلاعاتی از این متد و تکنیک در طب سنتی چین نمیتوان یافت. هدف از انجام این تکنیک، فشار آوردن بر حوزه انرژی که درون و اطراف بدن را احاطه کرده و یا عبور دست از میان این حوزه انرژی است.
در زیر چند نوع ماساژ رایج را برای شما آوردهایم تا بیشتر با آن انواع ماساژ درمانی آشنا شوید:
1.ماساژ سوئدی :
هنریک لینگ، یک فیزیولوژیست سوئدی بود که ماساژ سوئدی را براساس آناتومی و فیزیلوژی ابداع کرد. سپس این ماساژ توسط یک درمانگر در دانشگاه استکهلم به ثبت رسید. این ماساژ، یکی از رایجترین انواع ماساژ درمانی در غرب است.
ماساژسوئدی پایه و اساس ماساژ آروماتراچی، ماساژ ورزشی و بسیاری از ماساژهای معروف است. هدف از انجام این ماساژ، آرام کردن کل بدن است.
ماسور در این نوع ماساژدرمانی، بر خلاف سایر تکنیکها در ماساژدرمانی آسیا، ماهیچهها را در جهت جریان خون به سمت قلب ماساژ میدهد و با اینکار موجب آزاد شدن خون در عضلات درگیر میشود. همچنین با تحریک گردش خون و تخلیه سیستم گردش خون موجب رفع درد عضلانی میشود؛ با افزایش اکسیژن در خون، اسیدلاکتیک و سموم از بدن خارج میشوندو همین امر موجب بهبود جریان خون، انعطافپذیری بدن، رفع اسپاسم و تنشهای عصبی در بدن مشتری شده و درد و بیماریهای او را تا حدی درمان میکند.
برای بهره بردن از خواص درمانی ماساژسوئدی، لازم است ماسور با مالش طولانیمدت عضلات و فشارهای همراه با ضربه زدن به وسیله دستها، موجب بازگشت خون به سمت قلب شود.
فواید ماساژ سوئدی:
- بهبود اختلال تنفسی و گردش خون.
- درمان کمردرد.
- بهبود انواع سردردها به خصوص سردرد میگرنی.
- بهبود اسپاسم عضلانی.
- بهبود استرس و اضطراب.
طی مطالعات یک مرکز طب مکمل و جایگزین در چین، 45دقیقه ماساژ سوئدی در روز میتواند سطح هورمون استرس و کورتیزول را کاهش دهد. همچنین با افزایش لنفوسیتها، سیستم ایمنی بدن را تقویت کند.
حرکات اصلی ماساژدرمانی سوئدی:
- لرزش: با دست یا یک دستگاه بر روی عضلات، لرزش ایجاد میشود تا عضله درگیر شل و آرام شود.
- افلوراژ: ماسور با کف دو دست به آرامی و طولانی مدت نقاط مختلف را مالش میدهد.
- فشار: ماسور با وارد کردن فشار بر عضلات، موجب افزایش فشار خون میشود.
- ضربه: ماسور با استفاده از کف دست و انگشتان به عضلات ضربه میزند. با این تکنیک، تنش را از عضلات دور میکند و موجب تحریک آنها میشود.
- اصطکاک: ماسور با فشار و سریع به صورت دایرهای باعث آزاد شدن عضلات درگیر و گرههای عضلانی میشود.

2.ماساژ تایلندی:
اگر دردهای ناشی از ورزش و آرتروز باعث خستگی و مختل کردن کارهای روزانتان شده است، ماساژ تایلندی درمانی برای این دردها است. کششهای ماساژ تایلندی باعث افزایش انعطاف بدن میشود.
تاریخچه این ماساژ به خیلی سال پیش برمیگردد و در آن از تکنیکهای باستانی استفاده میشود. هدف از انجام ماساژ تایلندی، افزایش سطح انرژی و جوانسازی فرد است. در این ماساژ، با تحریک انرژی در بدن، تنش و اضطراب از فرد دور میشود. در فرم سنتی ماساژ تایلندی از هیچ روغن یا لوسیون بدن استفاده نمیشود.
ماسور در ماساژ تایلندی، با انجام کشش و تکنیکهای تکاندادن به جای حرکات نرم و ماساژ آرامشبخش، تنش را از بدن دور میکند. در هنگام ماساژ تایلندی، ماسور از دست، زانو و پاها برای وارد کردن فشار عمیق به عضلات آسیب دیده استفاده میکند.
فواید ماساژ تایلندی:
انواع ماساژ درمانی نقش پررنگی در رفع تنش و اضطراب از بدن فرد دارند و ماساژ تایلندی از این قاعده مستثنی نیست. در زیر تعدادی از فواید و خواص درمانی این ماساژ محبوب و کششی را بیان کردهایم:
- ماساژ تایلندی بسیار برای رفع کمردرد موثر است.
- با تمرکز بر حرکات کششی و یوگا و فشار آوردن بر روی نقاط مختلف، باعث بهبود دامنه حرکان دست و پاها میشود.
- ماساژ تایلندی، درمانی برای اضطراب، استرس و افسردگی است و موجب بهبود خلقوخوی فرد میشود. همچنین برای مشکلات روحی و روانی موثر است.
- ماساژ تایلندی، درمانی برای افراد مبتلا به سردردهای میگرنی است.
- ماساژدرمانی با تاثیرات مثبت بر روی دستگاه عضلانی و اسکلتی موجب بهبود بیماری و درمان دردهای آرتروز میشود.
- برای درمان مشکلات حرکتی و دردهای ناشی از سکته مغزی کاربرد دارد.
- این ماساژ با از بین بردن اضطراب باعث بهبود عملکرد سیستم ایمنی بدن میشود.
3. ماساژ آروماتراپی:
آروماتراپی یک کلمه ترکیبی است. بخش اول آن به معنای عطر یا بو و تراپی به معنای درمان است. در این ماساژ از روغنهای گیاهی با عطر و خواص متفاوت برای ماساژ استفاده میشود. روغن گلها و گیاهان خوشبو که در سراسر طبیعت وجود دارند، با رایحه و خواص دلنشین، موجب تسکین اعصاب و آرامش در هنگام ماساژ میشوند.
این ماساژ به ماساژ ریلکسی نیز معروف است. در این ماساژ، بعضی مواقع از سبکهای متداول ماساژ تایلندی استفاده میشود و با تحریک گردش خون، افسردگی را از ماساژگیرنده دور میکند. بهترین تکنیک در هنگام ماساژ آروماتراپی، انجام حرکات کششی و آرام به کمک دستهای آغشته شده با روغن، بر روی بدن است.
فواید ماساژ آروماتراپی:
این ماساژ ترکیبی از فشارهای نرم و ملایم است. در ماساژ آروماتراپی، ماسور از روغنهای ضروری و مناسب برای ماساژ استفاده میکند. از فواید ماساژ آروماتراپی میتوان به برخی فواید زیر اشاره کرد:
- کاهش حالت تهوع
- کاهش احساس سوزش در بدن
- رفع اضطراب، آشفتگی، استرس و افسردگی
- رفع خستگی و بیخوابی
- درمان دردهای عضلانی
- درمان انواع سردرد
- درمان و بهبود مشکلات گردش خون
- درمان دردهای قاعدگی
- درمان آلوپسی یا ریزش مو
- تقویت روحیه
نکات قابل رعایت برای انواع ماساژدرمانی:
- برای استفاده از انواع ماساژ درمانی به افراد ماهر و متخصص مراجعه کنید.
- بهتر است ماسور از تخت مخصوص ماساژ در هنگام ماساژدرمانی استفاده کند.
- بیماران مبتلا به پوکی استخوان شدید و افراد مسن بهتر است از ماساژدرمانی استفاده نکنند.
- به هیچ عنوان نباید نقاطی از بدن که دچار عفونت و التهاب یا خونریزی است، ماساژ داده شود.
- اگر به آپاندیس یا التهاب کیسه صفرا شک دارید، ماساژ دادن شکم اصلا توصیه نمیشود.