طب سنتی بهتر است یا طب شیمیایی؟ انواع طب سنتی چیست؟ آیا از تاریخچه طب سنتی در جهان مطلع هستید؟ طب سنتی علمی است با قدمت چند هزارساله و میراثی گرانقدر بر مبنا شواهد علمی و تحقیق هزاران پژوهشگر و پزشک معروف از جمله ابوعلی سینا، حکیم محمد اعظم خان، رازی، عقیله خراسانی و.. که در طول زمان در مجموعه‌های بزرگ و کوچک گردآوری شده است.
کتاب‌های مرتبط با طب سنتی افرادی از قبیل زکریا رازی و ابن‌سینا دارای شهرت زیادی می‌باشد که نزدیک به 500سال است در برخی از دانشکده‌های آسیایی و اروپایی تدریس می‌شود.
اصول طبابت و درمان در این کتاب‌ها براساس اخلاط اربعه می‌باشد؛ مانند دم، بلغم، صفرا و سودا.
در حقیقت طب سنتی شامل جنبه‌های پزشکی در دانش سنتی است که در نسل‌های مختلف، بیش از دوران پزشکی مدرن، جمع‌آوری شده و شکل گرفته است.
طبق تعریف سازمان بهداشت جهانی(WHO) « طب سنتی مجموعه‌ای از اعمال بر پایه‌ی نظریه‌ها، دانسته‌ها، تجربه‌های بومی فرهنگ‌های مختلف و باورها است. در مقابل طب سنتی، طب پزشکی وجود دارد که بر مبنا شواهد قرار می‌گیرد.»
در اغلب کشورهای آفریقایی و آسیایی، 80درصد مردم نیازهای اولیه بهداشتی‌شان را از طریق طب سنتی برطرف می‌کنند. هنگامی که از طب سنتی خارج از فرهنگ سنتی استفاده می‌شود، به آن پزشکی جایگزین می‌گویند.
برخی از انواع طب سنتی به شرح زیر است:
- طب سنتی چین.
- طب سنتی کره‌ای.
- طب سنتی آفریقا.
- طب ایران باستان.
- طب مردم گیاه‌شناسی.
- انسان‌شناسی پزشکی.
همچنین رشته‌های علمی که به مطالعه طب سنتی می‌پردازند به شرح زیر است:
- گیاه‌درمانی.
- مردم گیاه‌شناسی.
- انسان‌شناسی پزشکی.
- انتومدیسین.
تاریخچه طب سنتی در ایران:
از زمان پارت‌ها، طب سنتی وارد ایران شد و عامل آن، کشور همسایه، خوارزم‌ها بودند. تریتا، اولین پزشک ایرانی بود که از این طب استفاده کرد. تریتا برای ایرانیان مانند اسکلپیوس برای یونانیان و اسکولاپیوس برای رومیان بود.
براساس تاریخچه طب سنتی، ترتیا نه تنها بر انواع طب سنتی تسلط داشت، بلکه قادر به انجام چندین جراحی بود. همچنین، سومین کسی که موفق شد عصاره گیاه هئوما را تهیه کند، ترتیا از خاندان سام بوده است.
از آن جهت که در هندوستان از تریتا به عنوان اولین پزشک آریایی یاد می‌شود، می‌توان نتیجه گرفت که او در دورانی زندگی کرده است که ایران و هند از یکدیگر جدا نشده بودند.
بعد تریتا، فرد دیگری به نام “یما” از منطقه آریاویژ توانست که دسته‌از از بیماران مبتلا به بیمار‌های پوستی، استخوانی و دندانی را با استفاده از طب سنتی درمان کند.
جالب است که بدانید نام یما مانند تریتا در کتب هندو آورده شده است.
بقراط اولین کسی بود که تاریخچه طب سنتی را به صورت منظم درآورد و آن را از سحر و جادو جدا کرد. (در سال‌های 355 تا 460 قبل از میلاد.) بعد از او، جالینوس، در سال 199 تا 129 میلادی، بنایی را به عنوان مدرسه احداث کرد. آثار و عقاید او به مدت هزارسال، اساس عقاید طبیعی‌دانان قرار گرفت. در حقیقت، طب مزاجی، روش درمانی بقراط و جالینوس است.
سیریل الگود، نویسنده کتاب تاریخ پزشکی ایران، معتقد است که تاریخچه طب سنتی در یونان به ایران باستان برمی‌گردد؛ زیرا، وضعیت طب در ایران باستان بسیار پیشرفته‌تر از آشور بوده است. او می‌گوید ایرانیان باعث تولد طب یونانی شدند. امروزه، یونانیان فرضیه طبایع چهارگانه را یک فرضیه بیگانه می‌دانند.
در قرن چهارم و همزمان با جنگ‌های ایران و یونان، آثار طبی بقراط و سایر اطباء به دست ایرانیان افتاد. بنابراین، ایرانی‌ها از آن‌ها استفاده کردند و به تدریس آن در مدرسه جندی شاپور پرداختند.
بعد از ظهور اسلام و رواج ترجمه کتب طبی یونانی، داشنمندان مسلمان بزرگی از قبیل ابن‌سینا و محمد بن زکریای رازی ظهور کردند. پیشرفت‌های علمی و پزشکی ایرانیان باعث شگفتی جهانیان شد. به گونه‌ای که هرکس که به دنبال علم آموزی بود، به این سرزمین پا می‌گذاشت.
انواع طب سنتی:
1)گیاه درمانی:
گونه‌های زیادی از گیاهان شناخته شده است که در تاریخچه طب سنتی، کابرد چشم‌گیری داشته‌اند. برای درمانی بسیاری از بیماری‌ها، می‌توان از دمنوش‌های گیاهی و گیاهان خوراکی استفاده کرد.
از 2500گونه شناخته شده گیاهان، 300 الی 400 نوع آن در گیاه‌درمانی به کار برده می‌شود.
برای مثال، شاید جالب باشد که بدانید یک گیاه کوچک مانند سیاه‌دانه می‌تواند 72 نوع بلا و بیماری را از شما دور کند.
2)تغذیه درمانی:
یکی از ابتدایی‌ترین روش‌ها در انواع طب سنتی، تغذیه درمانی است. این روش نه تنها در طب سنتی، بلکه در طب پزشکی و طب اسلامی رواج دارد. اصلاح مزاج و داشتن رفتارهای غذایی سالم، از اصول اولیه برای درمان بیماری‌ها می‌باشد.
3)ماساژدرمانی:
همانطور که متوجه شدید، با انواع طب سنتی می‌توان بیماری‌های اسکلتی، گوارشی، افسردگی و عضلانی را درمان کرد. یکی از شاخه‌های موثر در این طب، ماساژدرمانی است.
در طول ماساژدرمانی، جریان خون افزایش پیدا می‌کند و موجب اکسیژن‌رسانی به بافت‌های مختلف بدن می‌شود.
ماساژ یک درمان مفید و موثر در طب سنتی است که بهترین آن‌ها به شرح زیر است:
- تای‌ماساژ.
- ماساژ سوئدی.
- ماساژ آرامش‌بخش.
- یومی‌هو.
- آیورودا.
افراد زیادی با هدف کاهش درد، کاهش استرس، کنترل اضطراب، درمان افسردگی، افزایش تمدد اعصاب و رفع گرفتگی عضلانی به سراغ ماساژدرمانی می‌روند.
4)شیاتسو:
شیاتسو (Shiatsu) یکی دیگر از انواع طب سنتی است که تبدیل به درمانی مناسب برای افراد مبتلا به کم‌خوابی و افسردگی شده است. در طی این روش، فرد درمانگر با استفاده از دست‌ها به نقاط حیاتی بدن فشار وارد می‌کند.
ریشه اصلی این درمان به ژاپن برمی‌گردد. آنچه که باعث جدا شدن این روش از ماساژدرمانی می‌شود، این است که درمانگر در این روش به وارد کردن فشاری ملایم به نقاط آسیب‌دیده می‌پردازد.
نام دیگر این طب، طب فشاری است.
در زیر برخی از بیماری‌های که با ماساژ شیاتسو درمان می‌شود را جمع‌آوری کرده‌ایم:
- مشکلات مربوط به کمر.
- تحرک کم.
- سردرد و میگرن.
- درد قاعدگی.
- آسیب‌های ورزشی.
- استرس.
- افسردگی.
- درد مزمن و حاد.
5)حجامت:
براساس تاریخچه طب سنتی، حجامت(Cupping) یک روش درمانی برای افرادی که مبتلا به آسم، سردردهای میگرنی، چربی خون، غلظت خون، چاقی، بیماری‌های پوستی و… است.
زیر شاخه‌های حجامت به شرح زیر است:
- بادکش درمانی(Dry cupping): بادکش‌درمانی را در طب سنتی به عنوان حجامت خشک نیز می‌شناسند. در طول این روش، مکشی بر روی بدن ایجاد می‌شود و با بهبود جریان خون و دفع مواد زائد از خون، باعث درمان بیماری‌ها می‌شود.
- زالودرمانی(Leech therapy): بزاق زالو حاوی مواد مفید بسیار می‌باشد که موجب رقیق شدن خون، رفع گرفتگی رگ‌ها، تصفیه خون، درمان سردردهای مزمن، درمان عفونت‌ها و واریس می‌شود.
6) رگ زدن/ فلوبوتومی (Phlebotomy):
فلبوتومی عمدتاً روش‌های زیر انجام می‌گیرد:
- خونگیری از ورید با وارد کردن سوزن به رگ و کشیدن خون به درون سرنگ.
- خونگیری از مویرگ‌های روی سطح پوست با استفاده از لانست.
7)طب سوزنی:
براساس تاریخچه طب سنتی چینی، می‌توان با قرار دادن سوزن‌های بسیار نازک در داخل پوست و در نقاط استراتژیک بدن، اغلب بیماری‌ها را درمان کرد.
این طب، یک روش جهت متعادل سازی جریان انرژی یا نیروی حیاتی”چی” از طریق مریدیان در بدن می‌باشد.
دیدگاهتان را بنویسید